Roksan… Made in London… Dat klinkt gek. Roksan klinkt eerder als een Skandinavisch merk. En het ontwerp oogt ook niet echt Brits. Toch is Roksan zo Brits als het maar zijn kan. En ze zijn er heel trots op. We testen de oerbritse Roksan Darius S1 monitor.
We gokken dat het ontwerp een beetje hate it or love it is. De gekke spider voor de woofer, de lichte tilt van de kast en de subtiele uithollingen. Hoewel de afwerking subliem is, is het echt een smaakgevoelig ontwerp.
Eigen ontwerp
Het doel van Roksan is geweest een redelijk compacte speaker te maken met een uitmuntende losheid en goede basrespons. Dat is lastig, want één van de zaken waar monitors moeite mee hebben is diep, strak laag te realiseren. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de grootte van de kast en woofer. Voor diep laag is veelal een groter kastvolume en een grote woofer nodig. Dat is gewoon puur natuurkunde.
Roksan heeft de trukendoos opengetrokken om toch diep en rond, strak laag te krijgen uit deze compactere behuizing. Een van de truuks is een custom, 5,5-inch woofer met een slag van 12 millimeter. Dat is vrij lang, maar ook weer niet uitzonderlijk. De woofer is volgens Roksan echter uitzonderlijk stijf.
Twee poorten
Aan de achterzijde zien we twee basreflexpoorten. Dat zien we niet vaak. Een dubbele poort heeft voor- en nadelen. Een paar voordelen zijn veelal dieper laag, een mooier verloop in het middengebied en een hogere efficiëntie. Sommigen zeggen dat het ook resonantie tegengaat, omdat de pijp minder lang hoeft te zijn.
Een nadeel is de verhoogde productiekosten: twee degelijke poorten kosten meer dan één. Daarnaast kan ook de controle van de luchtstroom lastig zijn. Omdat de poorten doorgaans smaller zijn, is de luchtsnelheid hoger. Daar zal de fabrikant – in dit geval Roksan – dus iets op moeten vinden.
Ribbon
Als tweeter treffen we een Aurum Cantus aan. Een prachtige échte ribbon van aluminium. Aurum maakt een van de mooiste ribbons op de markt, dus we zijn erg benieuwd hoe deze Darius moet klinken in combinatie met de custom woofer en dubbele poorten.
Testsysteem
We hebben de Roksan-set op een paar systemen getest. Allereerst op een NAD M12 met een Dion Audio AA100. Tevens op een Densen Dendac 50 met een B330 eindversterker. Ook op onze eigen Dion Audio T92 met SD60 eindversterkers. Als bronnen hebben we een M51-dac met M50 streamer, een Auralic Aries en nog een laptop via usb gebruikt.
Plaatsing
Tijdens het testen valt ons op dat de Roksan van ruimte houdt. Je moet ze zeker niet dicht bij de muur plaatsen. Dat is ook niet nodig om laagdruk te genereren. De speaker bouwt lekker vlot op in het laag – zo vanaf 35 Hz – ook op lagere volumes. De ruime opstelling zorgt vooral voor een enorm drie-dimensionaal beeld en veel lucht en diepte. En dat zorgt naar ons idee voor een prettige beleving van muziek. Je zit er echt in.
Snelheid
Een bandtweeter is een stuk lichter en daardoor sneller dan een dome. Welke dome dan ook. Mede om die reden luisteren we er graag naar. Deze ribbon van Aurum is geen uitzondering. Sterker nog: het is een heel prettig bandje met een uitzonderlijk mild karakter. Hij komt ook behoorlijk schoon over, al geeft onze meting (in de nieuwe Sound Void geluidsdichte box met een nieuwe Earthworks M23i meetmicrofoon) wel een piekje aan bij 7 kHz waarbij de vervorming even spiked tot 3,4 procent. Bij andere speakers die we die dag ook hebben gemeten, hebben we die écht niet waargenomen, dus hij zit in deze Roksan. Wij hebben het echter niet echt waargenomen tijdens luistersessies.
Over metingen gesproken. De Roksan is redelijk richting neutraal afgestemd. We zien een iets oplopend hoog ten opzichte van het middengebied. Maar we hebben het dan over zo’n 2 a 3 dB. Niet heel bijzonder. De vervorming is over de gehele linie erg laag. Met uitzondering het gebied tussen de 6 kHz en 7200 Hz waar het even iets rommelt. Maar dat is ook vrij relatief, want kijkt u maar even naar de schaal. Vrijwel alles zit onder de 1 procent. Dat moet ook bij een speaker in deze klasse.
Innemend
Wat vinden we subjectief van de Roksan? Het is een zeer innemend setje monitors. De sound is prettig… erg prettig. Het is gul, goed gefundeerd, ruimtelijk, groots en dynamisch. Serieus indrukwekkend voor een luidspreker van deze grootte. Kortom: een statement uit Engeland. Zorg natuurlijk wel voor goede elektronica. Een speaker in deze klasse laat veel horen. Zeker als ze gaan werken met ribbons.
The price is wise zullen we maar zeggen.
Zelf heb ik alleen softdome tweeter ervaring en ik heb ooid eens een ionentweeter werkend gehoord.
De Engelsen bouwen luidsprekers als de beste, en ja ik heb eens twee melkpakjes gehoord die het geluid van flinke zuilluidsprekers voortbrachten. Nee, niet die van Bose want dat is Amerikaans. Rogers…..