Je zou het gezien de relatieve onbekendheid van het merk PSB in Nederland niet zeggen, maar de PSB Alpha B1 is een echte klassieker. Al jaren staat deze kleine PSB monitor met zijn bescheiden prijskaartje in de lijst ?Recommended Components? van het toonaangevende Amerikaanse vakblad Stereophile. Hoog tijd dus om deze mini-monitor eens kritisch te bekijken.
PSB Speakers is een merk van het Canadese bedrijf Lenbrook International, dat ook de merken NAD en Bluesound in haar pakket heeft. Hoofdontwerper en naamgever Paul Barton (de letters PSB staan voor Paul en Sue Barton) staat bekend om zijn bijzondere aanpak van luidsprekerontwerp. Zo is hij vaak bij het Canadese National Research Council – het Canadese equivalent van TNO – te vinden om daar via consumenten-luisterpanels en metingen te bepalen wat ?gewone mensen? zoeken in een luidspreker. PSB Speakers heeft daarmee in het Noorden van Amerika een onverwoestbare reputatie op weten te bouwen als fabrikant van bijzonder aangenaam klinkende luidsprekers met een meer dan uitstekende prijs/kwaliteit verhouding.
De Alpha B1 is de meest bescheiden luidspreker in het PSB assortiment, en dat mag je haast letterlijk nemen; Zijn verkoopprijs van 149 euro per stuk plaatst hem bij in het rijtje goedkope hifi-luidsprekers, en het design straalt een degelijke eenvoud uit. Maar als je eens goed naar de kast en de gebruikte materialen van de PSB Alpha B1 kijkt, blijkt dat er achter dat bescheiden uiterlijk een doordacht ontwerp schuilgaat.
Rondingen
Zo is het ogenschijnlijk vierkante kastje helemaal niet zo eenvoudig: de bovenkant en de zijpanelen hebben namelijk een lichte curve waardoor het ontstaan van staande golven in de behuizing wordt tegengegaan. Het produceren van gebogen panelen vergt vakmanschap waardoor de behuizing veel duurder wordt dan die van een eenvoudige vierkante ?klapkast?. Zo?n klapkast kan namelijk uit een vlakke plaat gefreesd worden – waarbij de V-vormige zaagsnede precies tot aan het fineer gemaakt wordt – waarna de kast als een soort vouwblaadje in elkaar gelijmd kan worden. Een efficiënte maar vooral goedkope manier om luidsprekerbehuizingen te produceren. Dat PSB voor een instapmodel luidspreker kiest voor een lastiger te produceren, en dus duurdere, kast tekent de ambities van het merk. De achterzijde van de behuizing bestaat uit een gevormde kunststof plaat met bovenin een baspoort, met daaronder een soort sleutelgat waarin je de kop van een schroef kunt steken om de luidsprekers eventueel aan op te hangen. Daaronder zitten weer twee schroefgaten voor een speciale muurbeugel (in Nederland niet leverbaar) en twee degelijke luidsprekerklemmen. Aan de voorzijde is het kunststof front van de Alpha B1 afgewerkt met een nette metalen grille, waardoor je nog net de tweeter en de woofer kunt zien zitten. Het geheel heeft de charme van de eenvoud.
De gebruikte luidspreker-units zijn degelijk maar niet opvallend. De tweeter is een 19mm aluminium dome exemplaar en de 133mm woofer is gemaakt van met aluminium opgedampt polypropyleen. De Alpha B1 heeft een frequentiebereik van 65Hz tot 21kHz (-3dB), een lekker hoog rendement van ongeveer 90dB en een nominale impedantie van 8 ohm (met een minimum van 4 ohm). Je mag dus stellen dat de Alpha B1 makkelijk aanstuurbaar is waardoor hij gemakkelijk met veel – dus ook goedkopere – versterkers gecombineerd kan worden.
Luisteren
De eerste track die ik draai is Lake Tahoe van het album 50 Words for Snow (24/96) van Kate Bush: een uiterst sfeervol nummer met veel subtiele details. Meteen valt de volle en rijke klank van de piano op, veel beter dan je op dit prijsniveau zou verwachten. Kate?s stem klinkt opvallend rijk en natuurlijk, en koorzangers Luke Roberts en Michael Woods klinken juist ijl en mysterieus. De Alpha B1 weet de beklemmende sfeer treffend neer te zetten en laat daarbij nergens grote steken vallen. Het luisteren naar dit zeer spaarzaam geïnstrumenteerde album is via de Alpha B1?s zeker geen straf. Sterker nog, de Alpha B1 is duidelijk in zijn element met dit soort muziek.
Vette beats
Tijd om het de Alpha B1 wat lastiger te maken: de vette beats en moderne productie van Rihanna?s Talk That Talk uit 2010. Het uptempo titelnummer is strak geproduceerd, maar kan door de gebruikte compressie op hogere volumes schel gaan klinken. De Alpha B1 houdt alles echter redelijk goed onder controle en geeft het nummer een lekkere drive, de nodige agressie en een goede illusie van laagweergave mee? zelfs op hogere volumes.
Waarom ik twee niet optimale moderne pop/rock opnames gebruik? Omdat dit waarschijnlijk de muziek is waarnaar de meeste kopers van een Alpha B1 zullen gaan luisteren. En die kopers kunnen gerust zijn want de PSB Alpha B1 kan uitstekend overweg met deze moderne, soms wat agressieve opnames en heeft bovendien een sterk gevoel voor ritme (timing).
Audiofiel
Jullie willen weten hoe hij met ?audiofiele? opnames presteert? Zo?n opname die zelfs op een aftandse draagbare radio nog lekker klinkt? Zoiets als Keith Don?t Go van het Nils Lofgren album Acoustic Live? Nou, dat klinkt zoals verwacht bijzonder lekker. Lofgren?s stem staat netjes in het midden, heeft duidelijk een lijf dat met zijn strot verbonden is, en de aanslagen op zijn gitaar klinken warm, duidelijk gearticuleerd en staan mooi los in de ruimte. Absoluut niks mis mee?maar dat had ik ook niet verwacht.