Luisteren
Inhoud
Bij het luisteren valt al meteen op hoe stil de versterkers zijn. Al bij de 110 LP merken we de lage ruisvloer op. Hoe ‘zwarter’ de achtergrond, hoe meer soundstage, dynamiek en detail er vrij komt. Zeker bij phono stages, waar het geluids- (en dus stoom)niveau begin met minieme waarden, is dit een uitdaging.
MOON 110 LP
Laten we beginnen met de 110. Deze klinkt heerlijk ritmisch, dynamisch en eigenlijk gewoon lekker. Collega Jaap zit naast me op de bank en is niet direct een vinyl-liefhebber. Zijn commentaar: “het klopt gewoon. Het is heerlijk ontspannen luisteren, heb geen behoefte om op zoek te gaan wat er niet klopt want het klopt.” En deze uitspraak deed Jaap toen we de eerste LP opzetten, die nogal vies was en behoorlijk kraakte en tikte.
Pariah, van Steven Wilson in een live uitvoering uit de Royal Albert Hall begin rustig, met zangeres Ninet Tayeb. In haar stem zit een rauw randje en dat is bij een digitale geluidsketen nog wel eens een uitdaging. We hebben meerdere DAC’s en streamers op de Alpha-pijnbank gehad die de Pariah-test niet doorstonden. Dan klonk het allemaal te gepolijst. De 110 phono preamp laat deze track horen zoals het in de Royal Albert Hall klonk (hoewel het altijd beter kan, daarover later meer). Aan het eind van de track wordt het erg druk met twee gitaren die door elkaar spelen in ongeveer hetzelfde register. We kunnen de gelaagdheid goed horen.
MOON 310 LP
We gaan door met de volgende preamp in de serie. We sluiten deze eerst in hetzelfde stekkerblok aan waar ook de stroomadapter van de 110 in zit. We horen een storende brom die pas verdwijnt als we een ander stekkerblok gebruiken waar geen externe voeding aan zit. Zoals we eerder schreven; phono preamps zijn feitelijk versterkers die met microvolts werken en zijn daarmee gevoelig voor andere potentiële storingsbronnen in de stroomketen. Let hier dus op bij het aansluiten van een phono voorversterker.
Eenmaal goed aangesloten in het stopcontact is de 310 nog rustiger; we ‘horen’ een nog lagere ruisvloer dan bij het eerdere model. Meer rust leidt inderdaad tot een grotere dynamiek en een grotere soundstage. De muziek wordt nog meer driedimensionaal geprojecteerd. Radiohead maakt muziek die steeds meer lagen lijkt te onthullen naarmate je het op een beter systeem afspeelt.
Deze vinyl-editie van A Moon Shaped Pool is nog nooit gespeeld en klinkt dan ook ongelooflijk goed; geen tikje of krasje te horen, er is alleen muziek. We kunnen er kort over zijn; we genieten en spelen nog wat platn of, zoals van Moloko. Dit is zeker geen briljant opgenomen album, maar wat klinkt het lekker zeg. Jaap komt ook al helemaal in de plaatjesdraaien-modus. Voor hem een nieuwe ervaring, wij weten allang hoe leuk dit is!
MOON 610 LP
En tenslotte het topmodel: de MOON 610 LP. Laten we beginnen met Jacques Loussier. Dit trio van piano, slagwerk en contrabas is al langer een referentietrack. Wat bij de 610 opvalt is dat alle instrumenten in balans zijn. Doorgaans domineren de bas en de drum; die zijn beide zeer dichtbij opgenomen en kunnen uw speakers serieus schade toebrengen als u het volume hoog zet. De piano valt in deze dynamiek wel eens weg in de achtergrond.
Nu horen we alle drie de muzikanten in balans. En de piano klinkt zoals een piano moet klinken; het hoge, midden en lage register hebben en eigen klankkleur en het hoog domineert het laag niet, het midden dringt zich niet. Het is prachtig. De 610 haalt nog meer uit de platenspeler; nog meer ‘blackness’ en contextuele informatie uit de plaat. We ‘zien’ bij Steven Wilson’s live-opname als het ware de Royal Albert Hall in een soort akoestische afbeelding, ook als de band niet speelt. Uw redacteur heeft dit eerder meegemaakt met een klassieke plaat, waarbij we de zangeres in de ruimte ‘hoorden’ staan terwijl ze nog niet zong. Ook voor collega Jaap was dit een ervaring die bij digitale muziekweergave gewoon ontbreekt.
We vroegen ons af wat er dan ontbreekt wat er kennelijk bij analoge weergave wel is. We kwamen er niet uit. Feit is, dat deze phono preamp erin slaagt om de weergave op een dermate hoog niveau te brengen met een ‘middenklasse’ platenspeler als bron. Heel bijzonder.
Conclusie
Phono preamps zijn een buitencategorie versterkers, zeker in de high end categorie. Het was bijzonder om te ervaren wat ook bij dit type versterkers de kwaliteit van de voeding doet met het geluid. Bizar gewoon. We hebben steeds dezelfde platenspeler op drie phono voorversterkers aangesloten in drie verschillende prijsklassen. We horen hoe bij elke stap hoger in de MOON-serie er meer muzikale informatie uit hetzelfde signaal wordt gehaald. De karakteristiek van MOON is al bij de instapper, de 110 LP V2, hoorbaar. De 310 LP onthult al een stuk meer detaillering, ruimtelijkheid en gelaagdheid. De 610 LP is daarvan weer de overtreffende trap. Wat deze preamp uit een plaat weet te halen is verbluffend, wij waren echt onder de indruk.Bent u tevreden over uw platenspeler en wilt u een stap beter, dan raden we u aan om eens een aantal phono voorversterkers te proberen. Wij denken dat u net zo blij verrast zal zijn als wij met de kwaliteitssprong die een goed matchende phono preamp oplevert. Dit trio van MOON hebben we met veel plezier getest en met name de 610 LP zien we met lede ogen/oren weer teruggaan naar de importeur. Vooruit, Alpha Approved voor alle drie!
Een echt mooie Platenspeler/versterker combinatie is altijd iets speciaals. Het geluid en vooral de beleving hiervan is vaak niet te evenaren met een digitale bron. Het klopt vaak gewoon, datzelfde heb ik ervaren met goede bandrecorders.