Inleiding
Inhoud
Harbeth… een naam die bij vele audioliefhebbers wel wat losmaakt. Meestal een vreugdesprongetje aan de linkerzijde in de borstkas. De pure benadering van muziek. De veertig jaar historie. De connectie met studio’s… Het zijn allemaal zaken die liefhebbers kunnen waarderen. Om maar te zwijgen over het handwerk. En natuurlijk: de klank. Wij testen de Super HL5plus. Een forse monitor… Al kunnen we het eigenlijk niet meer over een monitor hebben, gezien de afmetingen.Â
Wie Harbeth noemt, noemt de BBC. Het bedrijf heeft talloze modellen naar de BBC gebracht. En de nieuwe Super HL5plus is – net als vele andere modellen – een voortboorduursel op de HL-Monitor die in 1977 het bedrijf in een stroomversnelling heeft gebracht. Is het dan een vernieuwing van ‘ouwe meuk’? Nee… natuurlijk niet. Harbeth heeft in 40 jaar niet stilgestaan. Er zit decennia research in een nieuwe Harbeth. En dan vooral de drive-units; volgens Harbeth hét element dat voor prestaties zorgt. Al is de kast, crossover en stand natuurlijk ook niet geheel onbelangrijk. Maar dat zijn volgens Alan Shaw wel randzaken… het begint allemaal bij de unit.
Polypropyleen
Waar vele high-end fabrikanten uitkomen bij ceramics, aluminium, beryllium, diamant of continuüm, gebruikte Harbeth in eerste instantie polypropyleen. Ja… in feite het plastic van shampoo-flessen. Natuurlijk wel wat aangepast. Maar in basis hebben we het over een eenvoudig polymeer. Inmiddels is dat uitgegroeid tot een geavanceerde variant van polymeer. Ontwerper Alan Shaw noemt het Radial. Wat het precies is, is lastig te achterhalen. Wij komen na wat leeswerk uit bij een composiet van holle glasvezels en polymeer. Wat de verhoudingen zijn, is echter heel lastig te achterhalen. Het zal geheim zijn, gokken we zo.
Volgens Alan Shaw is het conusmateriaal het geheim achter de natuurlijke en open klank van de Harbeth luidsprekers. Maar niet alleen is het materiaal bijzonder, ook de fabricage: worden polypropyleen conussen gestanst uit vellen, wordt de Radial conus spuitgegoten. De machines en mallen voor dit proces zijn peperduur en het uiteindelijke product veel preciezer en vormvaster.
Radial is het resultaat van jaren onderzoek met diverse petrochemische bedrijven en universiteiten. Het eerste model dat dit nieuwe materiaal conus gebruikte was de Harbeth Compact 7, op de markt gekomen in 1997. In het geteste 40th Anniversary model wordt een revisie van deze conus gebruikt met de naam ‘Radial2’.
Inderdaad fantastisch realistisch. Speel zelf met de 40.2 . Was aan twijfelen tussen de 40.2 en de Vienna Acoustics ‘The music”. Doorslag gaf de volstrekt correcte tonaliteit van de Harbeth. Viool, piano, stemmen volstrekt geloofwaardig qua tonaliteit en afbeelding. Beide systemen uitgebreid getest met eigen versterker. Harbeth houden wel van vermogen. Thuis 600/1000 watt aan 8/4 ohm. Laag fenomenaal strak en diep. Midden en hoog zo ‘echt’. Durf het bijna niet te bekennen, maar heb ivm groot orgelwerk een zeer potente en razendsnelle subwoofer toegevoegd, maar die zet pas in onder 25 Hz. Hiermee is de frequentieweergave vrijwel recht. Dit is gemeten door Acoustic Matters, die ook mijn kamer akoestisch heeft aangepast. En geïnspireerd door de Supertweeter van de ‘The Music’ heb ik een set supertweeters toegevoegd die inzetten boven de 18 kHz. het toch al fenomenaal diepe en brede geluidsbeeld van de Harbeth wint hiermee nog meer aan ruimtelijkheid. Eric Clapton Unplugged / Eva Cassidy Nightbird staan er echt. Maar ook het koor van John Rutters Requiem and Five Anthems klinkt ver buiten de fysieke begrenzing van mijn kamer. Sinds de aanschaf van de Harbeth 40.2 is er eindelijk rust. De welbekende ‘audio onrust’ is eindelijk over. Er is nu alleen nog maar genieten van muziek. Mahler 4 opname van Bert van der Wolf klinkt als een droom zo fraai, De enige onrust is echter veroorzaakt door het bijwonen van de waanzinnige 5.1 demonstratie door Bert van der Wolf (Nadac/Mola Mola / 5 x Vivid) Ik droom nu soms over het toevoegen van 3 stuks Harbeth HL5Plus om ook thuis 5.1 te kunnen spelen…….Zucht
Hoe dan ook ….. Harbeth is the way to go!!