Het lijkt wel of er steeds meer gerenommeerde hifi- en high end merken beginnen met soundbars. De markt zal er wel om vragen; geluidssystemen die onder uw flatscreen scherm passen en die ook nog goed klinken. Voor film, Journaal, documentaires, maar ook voor 2-kanaals audio. Eerder testte collega Jan Karssen de Naim MuSo en hij was er echt van onder de indruk. Vandaag zijn Franse broer, de Focal Dimension.
De Focal Dimension bestaat uit een soundbar en een subwoofer. De passieve sub is een optie; u kunt dus ook alleen de soundbar kiezen. We hebben daarom beide configuraties getest.
C’est Grande!
Wat als eerste opvalt is het formaat. De Dimensions zijn bedoeld voor beeldschermen die minimaal een meter breed zijn (+ 50?). Wij hebben thuis een 40 inch scherm staan en die vinden we best wel groot. Op de Focals geplaatst wordt dat gevoel heel anders?  Fraai afgewerkt met glas en de units in een schuine hoek naar voren staand, staan ze evenwel ook onder onze relatief bescheiden TV niet verkeerd.
De vijf ronde units in de soundbar vallen een beetje naar binnen, waardoor het zwarte front niet zo massief overkomt. De zijkanten en bovenzijde zijn afgewerkt in prachtig geborsteld (maar wel krasgevoelig weten we helaas uit ervaring) zwart aluminium het geheel voelt lekker stevig aan.
C?est Petit!
Achter de soundbar is een kleine uitsparing gemaakt waar alle bekabeling in moet. Gezien de ruim bemeten maten van de Dimension verbaast het ons dat dit onderdeel wel erg klein is. Een hdmi-stekker en snoer van enig formaat kunt u er moeilijk in kwijt en het is een heel gepriegel om de aansluitingen te bereiken. Nu staan soundbars erom bekend dat de aansluitruimte beperkt is; wij vragen ons af of het niet wat groter kan, zeker als de soundbar al fors is qua dimensies.
Over de aansluitingen: er zijn twee hdmi-slots. Een voor de ingang, en een hdmi-ARC (Audio Return Channel) aansluiting waarmee u verbinding maakt met uw scherm. Als uw scherm ARC (of CEC)Â ondersteunt, werkt het perfect. Dan kunt u waarschijnlijk ook het scherm bedienen met de afstandsbediening van de Focal.
Daarnaast een optische digitale ingang en een 3,5 mm stereo-jack ingang. U kunt een eigen subwoofer aansluiten via de line-out of de Focal sub via een speaker-uitgang. Voor Bluetooth-connectie moet u de Focal APTX-receiver aanschaffen. Deze kunt u achter de soundbar aansluiten.
À la Steve Jobs
Focal en soundbars; een combinatie die niet meteen voor de hand ligt. Want soundbar-techniek is iets heel anders dan de luidsprekers die Focal in zijn collectie voert. Om niet het wiel opnieuw uit te vinden, hebben de Fransen een wijze les van Steve Jobs overgenomen: in het tijdperk van moderne technologie moet je de innovaties toepassen op het moment dat de techniek er rijp voor is, niet als het zich nog in een ontwikkelingsstadium bevindt.
Focal heeft hierin een aantal Europese  samenwerkingspartners gevonden; onder meer het Engelse Naim en het Zwiterse ST . Zij leverden de  klasse D versterkers (de TDA7498, voor de liefhebbers), schakelende voedingen, DSP-software, gebruikersinterface. En voor de vaderlandse trots; de vijf front-units zijn afkomstig van een Philips-patent, oorspronkelijk bedoeld voor gebruik in de auto.
La c?ur
De soundbar is het hart van het Dimension-systeem. De 6-kanaals klasse D-versterker stuurt vijf 10 cm-drivers aan die schuin naar boven zijn gericht. Het zesde kanaal is bedoeld voor de subwoofer van Focal.
U kunt de soundbar los op een kast plaatsen (met uw scherm er achter), of deze aan de muur bevestigen. Vanwege de kleine en naar beneden gerichte bekabelingsruimte vragen we ons overigens af hoe u dit netjes kunt doen. De kabels zullen via de onderkant van de aan de muur bevestigde soundbar naar de TV moeten leiden, en dat zal er niet fraai uitzien.
Handig vinden we de manier waarop u een aantal basale instellingen handmatig kunt uitvoeren. U kunt namelijk met lekkere, ouderwetse dipswitches kiezen hoe ver u van het scherm zit: minder dan 2 meter, tussen 2 en 4 meter, en verder dan 4 meter. Ook kunt u de positie van de soundbar instellen: op een tafel, aan de muur of vrijstaand. En tenslotte een 3-tal ?room acoustics? opties: mat (voor ruimtes met veel stof en dus weinig reflectie), medium (voor ruimtes met steen en meubels, gemiddelde reflectie) en clear (ruimtes met veel glas en reflecterende materialen).
Tout seul?
Focal claimt dat de soundbar ook stand alone kan worden gebruikt. Volgens de specificaties van de fabrikant is het frequentiebereik 50 Hz tot 25 kHz. En inderdaad klinkt de soundbar zonder subwoofer prima. Het laag is voldoende strak en diep, vooral dialogen komen mooi geplaatst naar uw oren. En dat vinden we bijzonder omdat de soundbars die we tot nu toe hebben beluisterd, niet zo goed wisten om te gaan met ?gewone? dialogen als deze Focals.
Muziek klinkt ook vol en warm. Niet direct het typische Focal-geluid; dat kan pittig zijn in het hoog door de metalen dome-tweeters. Toch blijven de hoge frequenties vrij van een scherp randje waardoor muziek wat voller klinkt.
OOMPH!
We sluiten de subwoofer aan. Die sluit naadloos aan op de soundbar, en wordt daarmee een onderstel voor uw 50?? of grotere beeldscherm. De sub is met 14 kilo en 115 cm breedte/32 cm diepte een groot en zwaar gevaarte. Met de soundbar erbij heeft u een plateau van ruim een meter breed en een halve meter diep. Niet alle kasten of planken hebben deze diepte; houd daar rekening mee.
De subwoofer sluit u aan met luidsprekerkabels, die Focal heeft bijgeleverd. Size matters; met de sub is het geluid echt vergelijkbaar met dat van een bioscoop. Twee tegenover elkaar staande elliptische woofers van 20 x 8 cm en de DSP zijn daar verantwoordelijk voor. Alle frequenties onder de 200 Hz worden door de digitale geluidsprocessor omgezet naar een monosignaal dat naar vier units van de soundbar en naar de sub wordt gestuurd.
Als een deur dichtslaat, voelt u de geluidsdruk. Explosies, dreunende bassen, overvliegende straaljagers; u zit er middenin. Ook als u meer dan 4 meter van het scherm zit. We hebben de Focals in verschillende huiskamers getest en ook in een zaal van 11 bij 14 meter. Het kan verschrikkelijk hard, laag en diep en dat zonder vervorming of trilling van de behuizing (of het erop staande scherm). Soms vonden we het wel eens teveel laag. Handig was het dan, dat u de subwoofer met een schakelaar achter de soundbar uit kunt zetten. Ook handig is de nachtschakelaar die compressie toepast waardoor u niet voor dynamische verrassingen komt te staan in de late uurtjes.
Vive!
Niet echt nodig, maar wel handig…
Met de subwoofer komt de Dimension pas echt tot leven. Details vliegen u letterlijk om de oren, de focussering is in orde en het komt – indien u goed zit – dichtbij een meerkanaals surroundsysteem. Een systeem met een dergelijke potentie vraagt evenwel ook om een goede geluidsbron en kwalitatief hoogwaardige aansluitingen. Geluid insturen via HDMI of optisch is veel beter dan de analoge ingang, bijvoorbeeld. En u zult het verschil gaan horen tussen gecomprimeerde MP3- of videobestanden en bestanden met een hoge resolutie. Let daar dus goed op.
Een mooie extra vinden we de bediening. Die zit rechts vooraan. In de standby-stand volstaat een handgebaar in de buurt van het bedieningspaneel om het apparaat aan te zetten. Dat kan overigens ook met de afstandsbediening van uw TV die CEC/ARC ondersteunt. Prettig is ook dat de verlichting uitgaat na gebruik. Regeling van bronkeuze en volume op de soundbar is ook erg prettig. De afstandsbediening van de Dimension hebben we niet echt getest. Dat was niet nodig. Met de aparte afstandsbediening kunt u behalve het volume, ook de bas regelen, lip-sync, dag/nachtstand.
hallo kun je deze soundbar aansluiten aan een tv met 4k aansluiting dat is voor mij heel belangrijk.