De Sound
Inhoud
We hadden het na de review van de Final Model 5 niet verwacht, maar deze Model 12 laat zich redelijk gemakkelijk plaatsen! De passieve Model 5 was een beetje een gevecht, waardoor we zonder enige twijfel de actieve versie hebben aangeraden (je wil écht je laag kunnen regelen bij die speaker).
De Model 12 is een full range model. En dat is blijkbaar ook een oplossing voor dit plaatsingsprobleempje. We hebben letterlijk de Final Model 12 op de plek van de Focal Sopra No1 gezet en klaar is Kees… Schuiven maakte geen verschil in respons of prestaties. Top! Ow: het is wel cruciaal dat ze gelijk staan, aangezien een paneel gevoelig is voor fase. Maar fans van elektro- en magnetostaten weten dit al.
Inzicht
Al na twee seconden horen we het: dit is écht heel goed. Over het gehele spectrum speelt de Model 12 heel coherent en gecontroleerd, wat veel rust en inzicht geeft. Tel daar ook de losheid van een elekrtostaat op – gemak waarmee alles speelt – en u zult begrijpen dat dit een extreem verslavende ervaring is.
Nu haalden we eerder aan dat de Model 12 nogal groot is. En sja: 1,8 meter hoog, is fors. Een voordeel is echter dat alles ook levensgroot wordt geprojecteerd. Stemmen staan op de juiste hoogte en een vleugel is ook zo groot als een vleugel. Heel gaaf. En een kracht die lang niet alle speakers bezitten.
Imaging is niet alleen in de hoogte groots… ook in de breedte en diepte is er veel informatie te horen. Het geheel is zonder meer 100% los van de speakers. Bij bijvoorbeeld Air horen we effecten ruim naast ons bij La Femme d’Argent. Al werkt de Model 12 vooral in de diepte valt ons op. Waar de Focal vooral naar voren projecteert, zet de Final zaken vooral tussen de speakers. Een ander soort podiumervaring. Al vliegen de effecten – als ze in de muziek zitten – ons dus zonder meer om de oren. Deze presentatie zorgt wel voor heel veel rust tijdens het luisteren. Mede door de extreme stabiliteit van het beeld. We kunnen echt uren luisteren zonder dat het vermoeiend wordt.
Het laag
Goed. Vloei, inzicht, losheid, coherentie… dat zit allemaal wel goed. Hoe zit het met het laag? Want een full range elektrostaat kan toch geen laag weergeven? Nou… ja en nee. Heeft het de impact van een dynamische woofer? Nee. Simpel: dat heeft het niet. Maar deze Model 12 geeft toch opvallend veel energie mee in het laag. En 50 Hz is zeer respectabel voor een een elektrostaat. Het is natuurlijk niet dat ‘putdiepe’ laag wat sommige liefhebbers graag horen. Maar het geeft menig genre prima weer.
Wij spelen vrij veel elektronische muziek en dan is iets dieper dan 50 Hz wel gewenst. De Focal stopt een beetje bij 40 Hz, maar weet daar wel meer energie mee te geven waardoor het meer ‘oemf’ krijgt. En dan is een subwoofer lang niet altijd nodig. Al zou ook daar een subje soms wel lekker zijn. Vooral bij films. Bij de Final Model 12 zien we het dus niet als noodzakelijk, maar wel wenselijk. Let er wel op dat de subwoofer goed matcht. Een goed regelbare en vlotte sub is écht een must bij een speaker als de Final Model 12.
Duidelijk omschreven review. Ongelooflijk 20 Watt dan (als ik het kon betalen) met een fijne lampjes versterker, want 99,9% die van dit soort deurtjes houdt, zijn geen liefhebber van veel dB’s. De KEF REFERENCE 8B moet wel tussen deze 2. Want subwoofers zijn een groot gemis, want ook bij Grimm AUDIO audio of elektrostaat etc. etc. kan het laag niet weergeven van de Bösendorfer 290 imperial of het kerkorgel. De toekomstige koper mag beslist niet vergeten dat het niet alleen de luidsprekers zijn. De overige apparatuur (wordt ook opgesomd) is net zo belangrijk. Maar dat weet iedere audiofiel.
Klopt! Ik zou er een sub bij zetten… maar voor wie van vocaal werk houdt, is het niet nodig vind ik.