Inleiding
Inhoud
Dit is de eerste review op Alpha-Audio van een high end platenspeler. En dan moeten we het natuurlijk direct goed doen. We hebben een complete set getest die kenmerkend is voor het genre; elk component heeft letterlijk en figuurlijk een eigen dynamiek. Daarmee bedoelen we; u kunt er eindeloos mee variëren, verbeteren, tweaken. U hebt vast weleens foto’s gezien van exotische platenspelers met twee of meer toonarmen. Of een waarbij de motor apart staat van het draaiplateau. Dat zijn extreme versies van wat er mogelijk is als u zich in de wondere wereld van high end platenspelers begeeft. Wij willen u met deze review daarin enigszins wegwijs maken en zijn natuurlijk benieuwd naar uw eigen ervaringen.
Het Canadese Bryston kennen we vooral van versterkers. En volgens de fabrikant zelf peinsden ze er pakweg twee jaar geleden niet over om een platenspeler te introduceren. Bij het ontwikkelen van een phono-voorversterker ging het kennelijk toch kriebelen om ook een audiobron te maken onder eigen naam. Realistisch genoeg om te beseffen dat je niet zomaar een fabrikant van high end platenspelers wordt, zocht Bryston samenwerking met het Italiaanse Gold Note. Volgens specificaties van Bryston bouwde Gold Note een draaitafel en een toonarm. Eind 2016 zag de eerste platenspeler het licht, de Bryston BLP-1. Dit in combinatie met een complete ‘echte’ Bryston productenlijn ter ondersteuning: een voeding voor de transportmotor van de draaitafel, phono-voorversterkers voor MM en MC elementen, voedingen voor deze voorversterkers, step-up transformers. En dit alles in verschillende uitvoeringen.
De bodem
We beginnen bij de bodem, in vinyl-audiojargon ‘de plint’ genoemd. Dit is het onderstel van de platenspeler. Het chassis waar het draaiplateau, de toonarm en de motor op zijn bevestigd. De eigenschappen van de plint moeten aan nogal tegenstrijdige eisen voldoen; aan de ene kant zo solide als mogelijk en aan de andere kant moet het zo weinig mogelijk resonantie doorgeven van de eraan bevestigde onderdelen (toonarm, plateau en eventueel de motor). En het moet ook de trillingen absorberen van de ondergrond waar de draaitafel op staat. Zelfs bij een goed audio-rek zijn er trillingen wanneer er iemand door de kamer loopt, een deur dichtslaat en dergelijke. En dat geldt nog eens extra bij een platenspeler waarbij de trillingen niet alleen worden doorgegeven maar ook fors versterkt. Daarover later meer.
De plint van de BLP-1 is gemaakt van zwartgelakt MDF, 3 cm dik. Om resonanties tegen te gaan, zijn rond de poelie waar het plateau om rust, vier ronde groeven gemaakt. Als het plateau er eenmaal op ligt ziet u deze groeven uiteraard niet meer. Aan de onderzijde zien we drie aluminium verstelbare paaltjes, waarmee u de draaitafel waterpas kunt instellen.
Draaien
Dan het draaiplateau. Dit is een 3,5 cm dik massief stuk thermoplast (polyacetaal). Het is aan de bovenkant geribbeld vormgegeven; er hoeft geen aparte draaitafelmat op, wat het geheel een strak uiterlijk geeft. Het plateau is een centimeter dikker dan de plint. Dat versterkt nog eens het robuuste karakter. Linksachter is de motor. Onder de plint is het motorgedeelte en boven de aandrijf-poelie.
Bij aflevering heeft Bryston overigens de motor, de toonarm en zelfs de stofkap al gemonteerd. We hoeven alleen het plateau erop te zetten en daarna de snaar te bevestigen. Dat doen we door een snaar (mogen we het oneerbiedig een stuk elastiek noemen?) te spannen tussen de motorpoelie en het plateau. Het mooie van deze manier van bevestigen is dat we zien wat er gebeurt als de platenspeler draait. De meeste high end draaitafels hebben snaaraandrijving. Het alternatief, direct drive waarbij de motor recht onder het plateau is geplaatst, is vooral bekend geworden door Technics en Denon. Het voordeel van direct drive is dat de plaat direct op het juiste toerental komt, vandaar dat dit systeem bij DJ’s veruit de voorkeur heeft.
Stroom
We hebben een bodem, een plint, een draaiplateau, een motor en elastiek. Om dit alles draaiend te krijgen is er stroom nodig. En daar zien we het eerste authentieke Bryston-onderdeel, de voeding. Dit is meteen een bijzonder exemplaar, want het drijft een Pulse Width Modulation (PWM) systeem aan. De BTP-1 wisselt de stroomtoevoer waarbij 12V in wissel- en gelijkspanning (AC/DC) uiterst precies af. Dit moet de noodzakelijke stabiliteit, Â stilte. schone stroom en stabiliteit opleveren. De BTP-1 is 14,5 cm breed en u kunt daarmee het gewenste toerental (33,3 of 45 toeren per minuut) regelen.
Toonarm
Tenslotte de toonarm. Hiervoor gebruikt Bryston de B7 van Gold Note, een exemplaar van 9 inch lengte en gemaakt van titanium. Ook de toonarm moet aan zeer tegenstrijdige eisen voldoen; het moet licht zijn, stijf, in staat zijn om een element vanaf het begin van de plaat tot het einde te vervoeren. Dat betekent in de praktijk een complex samenspel van gewichten, contragewichten, lagers die op de horizontale en verticale as de arm op de juiste positie moeten begeleiden, azimut-instellingen en nog veel meer.
Na feedback van klanten levert Bryston er nog een extra onderdeel bij waarbij de anti-skating een extra fine-tuning kan meekrijgen. Dit motortje moest nog aan de voeding worden gesoldeerd, iets wat we verstandiger vonden om over te laten aan de toekomstige eigenaar van de BLP-1 dan wel de dealer. Overigens kunt u sinds kort ook een BLP 0,5 bestellen, met een eenvoudige toonarm zodat u zelf de keuze hebt om er een uit te kiezen. Deze optie kost € 1.160 minder dan de BLP-1.
Bekabeling
Door de toonarm loopt de kabel die het element verbindt met de voorversterker. Dit zijn ragfijne koperen draadjes, om precies te zijn AWG 36 Hyper Litz afgeschermde 99,9999% zuurstofvrije koper (OFC). De bekabeling van een phono-cartridge bestaat uit vier aders: voor elke kant een positieve en negatieve. Aan de andere kant zien we twee RCA-pluggen. De motor van de draaitafel heeft ook een stroomkabel die met een 3-polige mini-XLR plug kan worden aangesloten op de BTP-1 stroomvoorziening.
Element
De BLP-1 wordt geleverd zonder element. Dat is wel bijzonder, omdat Gold Note ook een indrukwekkend aanbod aan bijpassende elementen biedt. We mogen dus zelf kiezen. We monteren onze eigen ADC TRX-2 aan de Bryston BLP-1. Dit is een ‘vintage’ element, een induced magnet MM-type, ontworpen door Peter Pritchard, de geestelijk vader van de houten Pritchard toonarm (lees hier een mooi verhaal van René van Es). Het klinkt in ieder geval erg goed; neutraal, detailrijk, brede soundstage.
Over het goed monteren en afstellen van draaitafel, toonarm en element zijn boeken (en blogs) volgeschreven. In de meeste gevallen zal uw leverancier hiervoor zorgen. Deze is hierin gespecialiseerd en zeker als het high end systemen betreft is een goede fijnafstelling een must.
Het element is toch wel het belangrijkste in mijn opzicht. Een goeie tafel een goeie arm maar vooral een magnifiek element bepalen de klank.
Hallo Geoffrey , helaas is mijn ervaring totaal anders , ik heb een aantal jaren weilen Henk Niemeyer mogen assisteren wie geldt als de echte analoog specialist , de verhouding is 92 %
Motor , lager kwaliteit (trilling vrij , dus de arm en het element nemen 8 % voor hun rekening. dit dan werkend op een 0.01 % stabiel en waterpas fundament. Bijvoorbeeld een Lyra Atlas SL doet het pas beter als een Lyra Kleos SL als aan bovenstaande eisen wordt voldaan !
Dus die 8 % is natuurlijk heel belangrijk .
Leuk nu inderdaad een review te lezen van een platenspeler bij jullie. Heel ander verhaal dan digitaal maar kan erg goed klinken mits helemaal goed ingeregeld. Zijn jullie zelf al om of blijft het digitaal kriebelen? Ik vind in ieder geval beiden geweldig om naar te luisteren maar een plaat voelt ook nog wel een beetje nostalgisch in de goede zin des woords.
Dag Nick,
Analoog en digitaal zijn twee werelden en we komen er steeds meer achter dat beide zeer de moeite waard zijn om aandacht aan te besteden. Dat kan je ook zien aan de artikelen en video’s over analoge audio. Het item over Rhapsody en wat ze met een Studer taperecorder kunnen is daarvan een mooi voorbeeld.
Misschien kan je analoog en digitaal vergelijken met dit voorbeeld. Vorige week werd Max Verstappen bestraft met een inhaalactie omdat hij buiten de lijnen reed. Iedereen vond het prachtig maar het was niet volgens de regels. Zou je digitale audio kunnen vergelijken met de techniek van de F1-auto’s en de ultra high end met de manier waarop Mercedes dat doet? Superlatieven in techniek, rijstijl en kunde maar zo perfect dat races te voorspelbaar werden? En analoog met een coureur die met een technisch minder sterke auto adembenemende kunsten vertoont, al is het soms niet volgens de regels?
Ik heb de Studer-banden van Rhapsody gehoord en wat je daar hoort is een andere dimensie van de muziek. Je hoort de akoestiek van de ruimte, ook als er geen muziek wordt gemaakt. Mag ik het ‘beleving’ noemen? En ja, ook bandruis en andere imperfectie. Maar die is er in een concertzaal ook. Mijn idee is dat digitaal de imperfectie nooit goed (genoeg) kan vastleggen, simpelweg omdat het niet te vangen is in een 0 of 1, hoe lang je de digitale woordlengte ook maakt.
Of we om zijn? Please follow our next episodes!
Hallo Yung Lie, ja die arme Max ook;-). Maar snap je vergelijking. Ik heb ooit in een studio mogen werken voor opnames van een aantal bands en had daar ook de gelegenheid om met een mooi tapedeck te mogen werken. Werkelijk waar een beademing, inclusief zijn beperkingen. Ook hadden ze daar een aantal oude EQ’s staan uit de jaren 60 die ook al een uitzonderlijk resultaat gaven. Allemaal spullen die inmiddels redelijk onbetaalbaar zijn maar wel de moeite waard.
Maar ook met digitaal kun je inderdaad wel tot erg goede resultaten komen als er de juiste mensen aan de knoppen zitten.
Ik houd de episodes in de gaten, zoals ik dat al een poosje met veel plezier doe.