donderdag, maart 28, 2024
Home Pass Labs XP20 met XA30.5

Pass Labs XP20 met XA30.5

24

Voordelen

  • Zeer holografisch...
  • En soepel...
  • En dynamisch

Nadelen

  • Geen...
  • Maar alles moet wel kloppen!

Prijs: € ? 9700 - 6700

Bouwkwaliteit
Inzetbaarheid
Geluid
Prijs
Pass Labs XP20 voorkant

Als er iets lastig is, is het inschatten hoe goed high-end audio is. Het is namelijk één van de mooiste dingen in het leven. Tenminste: voor een liefhebber. High End audio maakt namelijk écht wat los. Emotie, genot… gevoel bij muziek. En ja: als je helemaal wordt meegezogen in de muziek vergeet je heel snel dat er een dikke middenklasser staat te spelen. Welkom in de wereld van Pass Labs. 

Eerder hebben we op Alpha Audio al geschreven over een heerlijk testdagje samen met Theo Kraai en lezer Ronald Wanders. Ronald besloot op een moment zijn Pass Labs-set met Metrum Pavane naar Haarlem te halen. Daar zeggen we natuurlijk geen nee tegen. Na een paar weken spelen, hebben we al een review van de Metrum Acoustics Pavane-dac online gezet. Een waanzinnig mooie machine die detail, lucht en souplesse goed weet te combineren. Nu is het de beurt aan de Pass Labs XP20 voorversterker en XA30.5 klasse-A eindversterker(s).

Pure symmetrie

Pass labs XP20 binnenkant
Minimalistisch en puur… typisch Pass Labs.

Pass Labs staat bekend om zijn minimalistische ontwerpen en zijn super-symmetry opzet. Het minimalistische is duidelijk te zien in de foto’s die we van de binnenkant hebben gemaakt. Er is geen component te veel. En in de signaalweg staat nagenoeg niets. Dat zorgt voor een zeer gering intern verlies van signaal. (gering, want geen verlies is niet mogelijk). Of dat hoorbaar is, leest u verderop.

Over de symmetrie: Nelson Pass matcht niet alleen de componenten voordat ze op de print komen, maar heeft ook nog een andere aanpak om tot een beter, gebalanceerd resultaat te komen. De schakeling die Nelson Pass in 1998 heeft gepatenteerd zorgt er ook voor dat eventuele afwijkingen gecanceld worden. Dat zal de ‘super’ zijn in super symmetry. Het resultaat is een zeer puur ontwerp waarbij links en rechts perfect op elkaar zijn afgestemd.

Dat was al in 1998. In de loop der jaren is deze technologie nog veel verder doorontwikkeld. Hoe staat het een paar jaar verder? Zeg 2008 voor de XA30.5 mono’s en de XP20 uit ongeveer 2009? Nee, niet de nieuwste versies van goeroe Nelson. Die apparaten krijgen we hopelijk binnenkort (More Music… kom maar op!). Maar we wilden deze kans om weer eens een setje Pass Labs te testen niet afslaan.

Externe voeding

Pass Labs XP20 Metrum
Het kastje eronder is de voeding van de Pass Labs XP20.

Wij hebben jaren gespeeld met een Pass Labs X2.5. Een prachtig apparaat. De XP20 is een stapje hoger in de serie. (De XP10 is in feite de opvolger van de X2.5). De XP20 voorversterker heeft een externe voeding meegekregen. De 20 staat voor dual chassis: dus één gedeelte voortrap en één kast voor de voeding. Er is nog een XP30. Die heeft twee voedingen: voor elk kanaal één.

De voeding is bij de XP20 dus extern en moet gekoppeld worden met een speciale kabel. Door de voeding extern te maken, is er meer ruimte gecreëerd. Daarnaast vormen strooivelden, inductie of andersoortige narigheden geen probleem meer. Nelson Pass meldt zijn zijn handleiding dan ook dat de XP20 een stuk verfijnder en dynamischer klinkt dan de XP10. Mag ook wel, want de prijs is ook significant hoger: 9.400 euro ten opzichte van 5.750 euro. De XP30 legt overigens 17.900 op de weegschaal.

Verder zien we dat de volumeregeling 83 stappen heeft gekregen. Dat is een heel stuk meer dan de X2.5 die wij voor een paar jaar hebben gebruikt. Een van de punten bij die versterker was de grote stappen in volume. Ook al staat de gain op low. We zijn dus erg blij met deze verbetering. Daarnaast zien we duidelijk dat het display beter leesbaar is én dat de afstandsbediening niet meer zo Spartaans van opzet is met de vier knoppen. Al had dat ook wel iets.

Ingangen

Pass Labs XP20 achterkant
Voldoende ingangen. Twee zijn balanced, drie stuks single ended.

De XP20 biedt een vijftal ingangen: twee keer gebalanceerd in en drie keer single ended. Daarnaast biedt de voortrap natuurlijk gebalanceerd en single ended uit. Er is ook nog een tape-loop voor handen voor wie dat handig vindt. De vreemde ‘terminals’ achterop zijn als trigger om andere apparaten in te schakelen. Het is gewoon een standaard 12 volt-signaal en kan gebruikt worden om Pass eindversterkers aan te zetten, of andere, compatible hifi-apparatuur.

Wij hebben als bron een Metrum Acoustics Pavane-dac gebruikt, in combinatie met zowel een laptop als een Bluesound Node (via een optische AQ Vodka interlink). Kabels komen zowel van Art Speak als van Tubulus en AudioQuest. Energie gaat voor de Pavane en de XP20 door een Van Medevoort PFM2 filter. De twee XA30.5 eindversterkers gaan direct in een Kemp Elektronics PowerStrip 8 Plus.  De eindversterkers sturen een paar Bowers & Wilkins 804D aan.

Klasse A

We zouden bijna vergeten de twee XA30.5 eindversterkers te bespreken. Hoe fijn is het om met pure klasse A te spelen? Nou… heel fijn. Zeker als het een ontzettend stabiel ontwerp is, wat u het gevoel geeft over een eindeloze hoeveelheid vermogen te beschikken. We hebben zowel heel zacht als ontzettend hard kunnen draaien met deze versterkers. Het is echt geen enkel probleem aan de kraan te draaien (niet op de Bowers & Wilkins 804D in ieder geval). Maar zacht speelt het ook erg fijn. Vol warmte, spreiding en diepte. Een klasse apart, zullen we maar zeggen.

Wie het interessant vindt om even de kap eraf te halen, zal zien dat er heel wat transistors verwerkt zijn in deze versterker. Ook de voeding is boven gemiddeld groot. Niet gek bij klasse-A, want het opgenomen vermogen is twee keer zo groot als het geleverde vermogen. We hebben even een watt-meter aan de XA30.5 gehangen en die gaf 176 watt aan bij stilte. Dat is nogal wat. Is het het waard? We gaan daar nu op in.

Nirvana

Pass XA30.5 Bowers 804D
De combinatie met de Bowers is opvallend goed. Het speelt lekker groots!

We hebben het al gemeld… High End is lastig te reviewen. Als een set klopt, zak je heel snel weg in een zee van genot. We pakken de tablet, selecteren wat albums (van Marilyn Manson tot Eels en Air…) en drukken op afspelen. We zien de Metrum locken en door de Bowers stromen de eerste noten. Oei… dit wordt een lange dag… met veel kopjes koffie. En dat is positief bedoeld.

Hoe kunnen we deze set-up het beste beschrijven? Nou… ruimtelijk en soepel komen heel snel op het notitieblok. Daarnaast denken we aan: inzicht, verstaanbaarheid, los en schoon. We horen absoluut geen korrel. Dat is natuurlijk ook een kracht van de Metrum, want als we andere dacs pakken horen we toch hele grote verschillen. (Dus ja: dacs klinken totaal anders… kom maar langs voor een zéér overtuigende demo!). De Weiss van redacteur Yung is zonder meer een mooi apparaat, maar klinkt compleet anders dan de Metrum. Platter, maar wel een zeer ritmisch en open hooggebied. De Oppo laat een wat vreemd laaggebied horen: tikkie rommelig. De Metrum Pavane is zonder enige twijfel de mooiste dac die we tot nog toe hebben getest. Zo ruimtelijk en zo soepel… ongekend.

Maar terug naar de Pass-set. Die laat deze verschillen zonder problemen zeer goed horen. De set groeit mee en dient als een doorgeefluik. En zo hoort het ook. Een versterker moet niets doen… behalve versterken. En een voortrap moet volume regelen en inputs schakelen. Een simpele taak… maar wat is het lastig om goed te krijgen. Want elke voor- eindcombinatie die we hebben getest klinkt anders. Kortom: allemaal voegen ze iets toe en halen ze iets weg. Deze set-up lijkt weinig toe te voegen of weg te halen. Maar zeker weten doe je het nooit natuurlijk.

Leven met de Pass

Pass Labs XA30-5 binnenkant
Hoezo grote voeding? Is ook wel nodig bij pure klasse A. Ook al is het maar twee keer 30 watt in 8 Ohm (en 60 watt in 4 Ohm… en…)

Terug naar het genieten. Natuurlijk hebben we niet alleen maar op de bank gezeten. We moeten ook tikken, lezen en bijvoorbeeld netwerken opbouwen en instellen. En als we de set op de achtergrond laten doorspelen valt op dat hij nooit irriteert. Ook niet als hij hard staat. (Marilyn Manson moet knallen). We hebben heerlijk meegeblèrd met die vreemde vogel. En al genietend stellen we wat switches en routers in… zonder ook maar één keer de neiging te krijgen om het zachter te zetten. Een minder goede set gaat schreeuwen, waardoor mensen iets krijgen van: zet maar wat zachter. Nee, niet bij deze set.

Hoe goed is dit?

De Pass Labs XP20 en XA30.5 is zonder enige twijfel high-end. Een setje kost ook snel 16.000 euro. En dan moet u nog een bron, kabels en speakers. Dus ga er maar vanuit dat u zonder enige moeite boven de 35.000 euro zit. Wilt u dual mono dan gaat u snel ver boven de 40.000 euro. Wat haalt u voor dat geld in huis? Nou, heel veel muzikaal genot. Zijn er vergelijkbare sets? Jazeker. Audio Research, Spectral en wellicht wat Naims in de bovenklasse. Kortom: de top van de markt. En die zijn allemaal even kostbaar.

Alles moet kloppen

Wellicht is het handig om te weten dat bij een set op dit niveau alles moet kloppen. De bron moet juist zijn, de kabels moeten kloppen én de energievoorziening. Mist er een schakel, dan valt het systeem als een kaartenhuis in elkaar. Daar kwamen we achter bij het wisselen van de dacs. En wat kabels… Kortom: let daar op als u op pad gaat om een systeem op dit niveau samen te stellen.

 

Winkels met Pass Labs

Sint-Antoniusstraat 15
2300 Turnhout, BE
Joseph Bensstraat 21
1180 Ukkel, BE
Bredabaan 1031
B-2930 Brasschaat, BE
Pelikaanstraat 126
2018 Antwerpen, BE
Eckertstraat 18F
8263 CB Kampen, NL
Korte Jansstraat 11
3512GM Utrecht, NL
Burgemeester Roëllstraat 10
1064 BM Amsterdam, Noord Holland, NL
Zwijnaardsesteenweg 75
9000 Gent, BE
Hennesweg 20
6035 AD Ospel, NL

24 REACTIES

  1. Hallo Jaap,
    Mooi verslag.
    Ik heb een Chord cpa 32oo v.v. en een Chord spm 1200c e.v. met B&W 805d3 speakers.
    Linn Karik cd speler rega p25 platenspeler.
    Ik wil graag de cpa 3200 ruilen voor een Pass labs X2.5 die ik voor plm 1800 euro kopen.
    Andere optie is een Accuphase voortrap.
    Pass labs Int 60 en Accuphase E470 heb ik gehoord op de B&W’s. Alle twee integrated versterkers waren zeer mooi.
    Weet niet welke ik zal nemen zoek een warmer geluid dan mijn Chord nu. Ik neig naar de Pass labs omdat die holografisch klinkt in deze test. Eindtrap Chord spm 1200c wil ik graag houden omdat ik in toekomst wil biwiren

  2. Sinds kort heb ik de nieuwe Pass Labs X260.8 monoblocks. Deze worden aangestuurd door een NAD M12 voorversterker. Ik overweeg de voorversterker te vervangen door een Pass Labs XP20 voorversterker. Is dit een verstandige keus? Zal dit een hoorbare upgrade leveren? Heel graag wat input van een ieder die hier iets over kan vertellen.

  3. Wat maakt het uit dat het gemaakt word in China!? Als de kwaliteitscontrole maar hoog genoeg is. En daar is geen twijfel over mogelijk dat dat bij deze merken zo is. Je kunt het ook van de andere kant bekijken. Als de kosten flink verminderd kunnen worden, kunnen steeds meer mensen genieten van High end audio.

  4. Met een adviesprijs van 16000 euro is de lezer zeker gebaat bij alle mogelijke informatie.
    Nelson Pass, Mark Levinson, Classe, Krell, het zijn merknamen welke ooit Made in USA waren. Maar dat geldt inmiddels ook voor veel UK merknamen.
    Opvallend dat vooral de NL media dit onderwerp mijden als de pest. De lezer mag zelf zijn mening vormen, onderzoek alles ;-))

    • Goedenavond Robert,
      De kwalificatie “Made In China” is zeker geen graadmeter voor kwaliteit in positieve of negatieve zin. Er zijn puur Chinese merken die high end audio produceren. Denk aan Oppo. En er zijn legio niet-Chinese bedrijven die onderdelen laten maken in China.

      Zoals in meer gevallen staat of valt het eindresultaat met de kwaliteitscontrole, het design, of de keten klopt, etcetera. Ik ben het daarom met Jaap eens; waar het vandaan komt doet er niet toe, het gaat om de prestaties. En die zijn bij Pass Labs van een uitzonderlijke kwaliteit. Dat is ook de onderbouwing van onze hoge waardering. Voor de inderdaad hoge aanschafprijs krijgt degene die dit kan en wil betalen, waar voor het geld,

  5. Mogguh Jaap, wederom een verhaal waar ik helemaal achter kan staan. Je omschrijft het helemaal spot-on, de muziek uit deze set omarmt je, daar zak je helemaal in weg. Dan is niks belangrijk meer. Overigens heb ik die zwarte demping lappen er zelf in geplakt. Met name de deksel van de XA is een beetje een Micky Mouse klapper dingetje. Dit spul helpt goed en dempt als een malle. Blij dat “m’n jongens” nu snel weer terug naar honk komen. Het is echt op een houtje bijten met m’n Logitech setje… 🙂