Home Linn Klimax DS: high-end streaming

Linn Klimax DS: high-end streaming

0

Voor veel hifi- en high end-liefhebbers klinkt het als een volslagen idioot idee om het hifi-systeem op te nemen in een computernetwerk om vervolgens muziek te ?streamen?. Want heeft streaming niet iets te maken met mp3 en muziek downloaden? Bah! Nou? pas maar op met wat u zegt, want Linn heeft de stap naar de computerwereld gewaagd en komt met een zeer merkwaardig product op de proppen: de Klimax DS. Een solid state Digital Source. Welcome to the future!

Wat een prachtige vormgeving heeft Linn te pakken met de Klimax-serie!
Wat een prachtige vormgeving heeft Linn te pakken met de Klimax-serie!

Als we goed nadenken, is het krankzinnig dat we met de huidige stand van techniek nog opstaan om een zilveren schijfje in een cd-lade leggen om vervolgens op ?play? te drukken. Vandaag de dag kunnen we namelijk met één muisklik een cd op de harde schijf zetten. De software sorteert deze data keurig voor ons, zodat we in één oogopslag kunnen zien welke prachtige stukken muziek we in ons bezit hebben. Deze data is kinderlijk eenvoudig via een CAT5-kabel naar een converter te transporteren: foutloos, zonder verlies van dynamiek, detail of belangrijke nuances. Wordt het niet eens tijd dat we in de hifi-wereld de stap richting streaming audio wagen?

Een nieuwe wereld

Dat dacht Linn dus ook. Helaas associeert de hifiwereld audio op een harde schijf echter vaak met iPod?s en Windows Mediacenters; producten die wel handig in gebruik zijn, maar niet echt de muzikale kwaliteiten bezitten waar de echte enthousiasteling op zit te wachten. Daardoor hebben dit soort producten een niet al te best imago. Volgens Andy Oattes, Sales Manager bij Linn, is nu de tijd gekomen alle vooroordelen overboord te gooien. ?Het is namelijk onzin dat audio, opgeslagen op een harde schijf, niet goed kan klinken?, zegt hij. ?De data is exact gelijk aan die op de cd. Bovendien kan een cd-loopwerk tijdens het uitlezen fouten maken en een harde schijf niet. Die werkt immers niet met een laser die gevoelig is voor vet en krassen.? Het probleem bij de bovenstaande systemen zit hem volgens Andy ook niet in het uitlezen en versturen van de data, maar in het verwerken van de data. ?Met de ontwikkeling van de Klimax DS hebben we de voordelen van streaming audio via een computernetwerk gekoppeld aan de muzikale kwaliteiten van een Linn-product.?
Maar laten we eerlijk zijn: Linn heeft het concept van de DS niet uitgevonden. ?Nee, de Klimax DS is niet de eerste streaming decoder?, zegt Andy. ?Wel is hij vele malen beter dan wat er op het moment te krijgen is. In die zin is een vergelijking met de LP12 wel op zijn plaats. Ook bij de LP12 hebben we het concept van de platenspeler nog eens goed onder de loep genomen en het verregaand verbeterd. Bij Linn zijn we namelijk niet alleen technici, maar ook enorme liefhebbers van muziek?, lacht hij. Het resultaat van deze kritische technische verbeteringen? ?De LP12 is de beste platenspeler op de markt. Toch? En om terug te komen op de Klimax DS, die kan nog wel eens beter zijn dan de LP12.?

Chique d/a-converter?

Strakker dan dit wordt het niet: geen knoppen.
Strakker dan dit wordt het niet: geen knoppen.

Een Digital Source die zijn informatie via een simpele CAT5 LAN-kabel binnenhaalt, beter dan het stokpaardje van Linn: de LP12? Het moet niet gekker worden! Het laat in ieder geval zien dat Linn erg veel vertrouwen heeft in de Klimax DS. Managing Director van Linn, Ivor Tiefenbrun, vertelt waarom de Klimax DS zo goed klinkt en zo?n grote verbetering brengt ten opzichte van een cd-speler. ?Het is niet heel moeilijk data foutloos van een schijfje te halen en deze netjes van ?a? naar ?b? te transporteren?, begint hij. ?De kunst zit vooral in het omzetten van digitaal naar analoog en het schoon versterken en versturen van deze analoge signalen. Om dat goed te doen, moet je er voor zorgen dat niets in de weg staat aan dat proces.?
Linn heeft daarom voor een apparaat gekozen dat zijn gegevens van een harde schijf in een netwerk haalt. Een harde schijf kan prima data foutloos uitlezen en een netwerk is een perfect medium om zonder verlies of beschadiging data te transporteren. Denk maar aan grote bedrijfsnetwerken die terrabytes per dag probleemloos uitwisselen. Zelfs over zeer grote afstanden. De uitdaging voor Linn was een prettig te bedienen product te ontwikkelen dat een gegevensstroom vanaf een netwerk kan omzetten naar hoogwaardige muziek. Is ze dat gelukt? Om dat te ervaren moet ik eerst een Linn Klimax DS vinden?

Hoe goed is de Klimax DS?

De luisterruimte bij Art's Audio in Naaldwijk.
De luisterruimte bij Art’s Audio in Naaldwijk.

Arthur Venis van Art?s Audio in Naaldwijk bezit een Klimax DS en heeft voor mij een mooie testopstelling klaargezet. Het hifi-systeem bestaat uit een Klimax Kontrol, een Klimax Twin Chakra 500, een paar mooie Wilson Benesch Curve, een LP12 draaitafel (in standaarduitvoering) en natuurlijk een Klimax DS. De bekabeling komt van Nordost. Maar?waarmee is de DS gekoppeld aan het netwerk? Die mantel lijkt afkomstig van een Audioquest. ?Dat ziet er wat netter uit, maar of het kwalitatief beter is, durf ik echt niet te zeggen?, lacht hij als hij een NevoSL erbij pakt. ?Met de Nevo kun je de Klimax DS bedienen. Het kan overigens ook met een tablet-pc. Dat werkt nog iets beter, omdat de mogelijkheden met de software van Linn (Linn GUI, red.) iets uitgebreider zijn.?
Als eerste raakt het pennetje van de NevoSL de netwerkmap met ?Amused to Death?. Ik selecteer het nummer ?What God Wants, Part 3?: een prachtig nummer met een waanzinnige gitaarsolo van Roger Waters. De Klimax DS toont in de display: 16/44,1, kortom: de cd-standaard. Als Roger Waters zijn Fender de sporen geeft, lopen de rillingen over mijn rug. Wat een prachtig stuk muziek is dit! En wat zet deze Linn-set dit ijzersterk neer. Het geheel

Meer heb je niet nodig: een versterker en een Klimax DS!
Meer heb je niet nodig: een versterker en een Klimax DS!

klinkt ontzettend vanzelfsprekend en bijzonder vloeiend. De DS presenteert de gitaarsolo erg gecontroleerd en laat elke aanslag van Roger Waters horen. Dit is zonder twijfel High Fidelity. Een vergelijking trekken tussen een digitale bron als de Klimax DS en een analoge bron als de LP12, is natuurlijk appels met peren vergelijken. Toch moet ik moet Linn gelijk geven: de vergelijking is zo gek nog niet, want klankmatig komt de Klimax DS akelig dicht in de buurt van de trots van deze Schotse hifi-producent.
Een platenspeler heeft echter niet het gebruiksgemak en de diversiteit van de Klimax DS. De DS heeft namelijk twee grote voordelen: u kunt zéér gemakkelijk door uw complete cd-collectie ?bladeren?. Daardoor is het een fluitje van een cent enkele nummers van een cd te draaien om vervolgens door te bladeren naar een ander album in uw collectie; u benadert uw muziekcollectie op een heel andere manier. Ook kan de DS studio masters met een samplegrootte van 24 bits en een samplingfrequentie van 48, 96 of 192 kHz weergeven. En dat wilde ik wel eens ervaren!
Op de harde schijf staat het nummer: ?A Case Of You?, van Ian Shaw (Linn Records) in twee versies: één cd-versie en een studio master. Door het prachtig pianostuk en magistrale vocalen is dit nummer uitermate geschikt om de verschillen in definitie waar te nemen. Allereerst kies ik voor de cd-versie. De nagalm van de piano, de focussering, de ambiance. De DS weet duidelijk alles prachtig muzikaal te brengen. Als de Klimax vervolgens 24/96 op de display toont, verschijnt er al snel kippenvel op mijn armen. De nagalm van de piano is vele malen natuurlijker en genuanceerder. De stem van Ian Shaw bezit meer kracht en is beter gedefinieerd. Subtiele trillingen in zijn stem zijn bijvoorbeeld beter te volgen waardoor de emotie in het nummer beter tot zijn recht komt. Dít is hifi, dit is natuurlijke weergave! Dít is écht muziek beleven. De Klimax DS laat met dit bronmateriaal direct zien dat de filosofie van Linn klopt: je moet beginnen bij de bron. Een krachtiger bewijs dan wat ik zojuist heb ervaren bestaat niet!

De Linn Klimax DS is inpasbaar in elk hifi-systeem en kost rond de ?15.000,-