Zelfbouwers opgelet! Ditmaal test Alpha Audio geen kant-en-klaar product, maar gaat het zelf aan de slag met zagen, vijlen, spuitbussen en soldeerbouten. Hawk Audio uit België daagde Alpha Audio uit om eens te kijken naar de FR-1: een zelfbouw kit die bestaat uit een pvc behuizing en, nog veel leuker: een breedband-unit van Vifa. Wij doen maar al te graag de handen uit de mouwen! Hup, de koude schuur in!
Hawk Audio is een Belgisch bedrijf dat zowel zelfbouwkits, als complete hifi-producten levert. De filosofie van Hawk Audio is eigenlijk vrij eenvoudig: ga eens goed luisteren! Lage vervorming is belangrijk, maar tot op zekere hoogte. Een versterker met een vervorming van 0,001 procent hoeft niet beter en muzikaler te zijn dan een versterker met een vervormging van 0,8 procent. Hawk Audio probeert een zo muzikaal mogelijk product te ontwerpen en dit bereikbaar te maken voor de ‘grote’ massa. Zelfbouw – met een heldere handleiding – maakt dit mogelijk, maar Hawk levert dus ook kant-en-klare producten voor de groep die liever niet zelf gaat solderen en zagen.
De FR-1
De FR-1 is Hawks nieuwe breedbandluidspreker. FR staat voor Full Range, maar eigenlijk is de FR-1 niet helemaal Full Range, want de luidspreker pakt pas écht op bij ongeveer 80 Hz. Hawk Audio geeft een bereik op van 70 tot 18.000 Hz. Mede vanwege de ‘beperkte’ laagweergave raadt Hawk Audio een subwoofer aan. Deze krijgen we ook binnenkort ter test. De subwoofer zou er voor moeten zorgen dat de ervaring compleet is.
De basis van de FR-1 bestaat uit een pvc-pijp met een diameter van 16cm, een mdf-frontje van 12 cm breed en twee ronde, gefreesde plankjes die precies op de pvc-pijp passen. De unit komt bij Vifa vandaan en is een 9cm breedbandunit. Overigens is er ook een FR-2 die Hawk levert met een breedband-unit van Scan Speak.
Geduld!
Het bouwen van de FR-1 is in principe niet lastig, maar kost wel aardig wat tijd, omdat lijm en verf nu eenmaal moet drogen. Tevens is het belangrijk secuur te werken om lelijke naden te voorkomen. Hawk Audio levert een prima handleiding mee die tevens de nodig tips geeft om netjes te werken. De handleiding geeft overigens niet aan hoeveel demping nodig is om vibraties tegen te gaan in de behuizing. Wij hebben daarom achteraf de luidspreker nog moeten open maken, wat niet echt wenselijk is omdat er dan toch beschadigingen ontstaan. Onze tip is: lijm nog niet alles muurvast voordat u klaar bent met tunen.
Verrassend leuk
Maar hoe vermakelijk is het nu om zelf iets te maken? Nou, heel erg leuk…! Wij hebben ons kostelijk vermaakt tijdens het aftekenen, zagen, lakken, schuren, nog een keer lakken, schuren en lijmen. Met name de momenten dat het na geduldig bijvijlen allemaal mooi past, zijn prachtig. En dat is ook wel weer logisch, want het is een beloning voor ‘goed gedrag’. Overigens zijn wij erachter dat we niet erg goed zijn in netjes spuiten en lakken. We treffen na een nachtje drogen toch wel wat druipers aan op het pvc. En dat terwijl we beide buisjes keurig in de pvc-primer hebben gezet. Ach… je kan niet overal goed in zijn.
Solderen maar!
Na het zagen, schuren en lakken, kunnen de units in de frontjes en de draden aan de terminals. Een mooi moment, want nu begint de FR-1 echt op een luidspreker te lijken. We boren netjes twee 8mm-gaatjes achterin de behuizing en schroeven de terminals eraan. Daaraan komt de interne bedrading die dan natuurlijk weer aan de Vifa-unit komt. Wellicht denkt u nu: geen filter? Nee, de FR-1 heeft geen filter: de energie van de versterker gaat rechtstreeks de unit in. Mede daardoor moet de FR-1 ongelooflijk schoon presenteren.
Dit is overigens ook het moment om de demping in de behuizing aan te brengen. Wees hier niet te zuinig, want met te weinig demping, resoneert de luidspreker behoorlijk! Zit alles vast, dan kan het frontje ‘in’ de behuizing gelijmd worden. Wij brengen de lijm op de boven en onderzijde van de ronde plankjes aan om lijmresten in het zichtbare gebied te voorkomen.
De klank?
Een luidspreker moet doorgaans even inspelen. En dat is bij de FR-1 geen uitzondering. Als we het duo aansluiten op het Sonos-systeem, klinkt deze in eerste instantie gewoonweg niet lekker. De klank is fel, ruw, en plat. De volgende dag komt het geheel al wat meer los. Weer een dag later beginnen we laag te horen en begint het hooggebied zijn milde kant te tonen. We komen al ergens! Uiteindelijk hebben we de Hawk Audio FR-1 een week laten spelen voordat we een oordeel hebben geveld.
We zullen u niet langer in spanning laten: de FR-1 klinkt bijzonder ruimtelijk voor een bookshelf. Het breedbandconcept is goed hoorbaar bij de FR-1. We hebben natuurlijk eerder de Lentus Audio Solo besproken – die natuurlijk wel een stuk completer klinkt, mede door het formaat – en we horen in zekere mate dezelfde ruimtelijkheid en eerlijkheid terug. Breedband heeft dus grote voordelen boven twee- en driewegsystemen.
De FR-1 laat ook opvallend veel detail horen. Vocalen klinken prachtig doortekend en verfijnd. Ook diverse lagen in muziek weet de FR-1 moeiteloos te reproduceren. Een kwaliteit die we erg zijn gaan waarderen in de tijd die we met de FR-1 hebben doorgebracht. Wat we wel missen is laagweergave. Hawk geeft het zelf ook aan op de website. Wij zouden zonder enige twijfel een subwoofer toevoegen om de ervaring compleet te maken. We zijn zeker geen bassjunkies bij Alpha Audio, maar een geluidsbeeld moet wel compleet zijn om een totaalervaring van de muziek te krijgen.
Conclusie
Het is een leuke ervaring geweest om de FR-1 te bouwen. Nu genieten we van een betaalbare luidspreker – de zelfbouwkit met twee luidsprekers kost 260 euro, de kant-en-klare versie 490 euro (stereopaar) – en een leuke herinnering aan het bouwen van dit schattige luidsprekersetje. Het is een setje dat het heel goed gaat doen op een minder krachtige versterker die wel degelijk secuur te werk gaat. Want wees gewaarschuwd: de FR-1 laat veel horen. Is de versterker niet op niveau, dan is de FR-1 onverbiddelijk. Waarschijnlijk door het ontbreken van een filter: de versterker stuurt direct de unit aan! Bent u een klusser met twee rechter handen, dan is deze Hawk zeker een overweging waard. Echter, wij raden aan direct de sub erbij te nemen.
