Home Concertgebouw Orkest o.l.v. Riccardo Chailly – Symfonie no.3 van Prokofiev, Arcana van Varèse en Zavod van Mosolov.

Concertgebouw Orkest o.l.v. Riccardo Chailly – Symfonie no.3 van Prokofiev, Arcana van Varèse en Zavod van Mosolov.

3
Chailly_Prokofiev-Varese-Mosolov

Derde deel

Inhoud

Het derde deel vergt het uiterste van zowel orkest, toehoorder als je hifi set. Flitsende, zachte viool passages die klinken alsof het vissen in een beek zijn, in een donker bos, beschenen door het maanlicht, worden afgewisseld met een orkest dat op vol vermogen een helder stralend akkoord speelt alsof er een atoombom afgaat.

En je krijgt geen tijd om op adem te komen. Het vierde deel gaat los en gooit er nog een flinke scheut dynamiek bovenop. Het hele stuk wervelt als een groep wolven die een prooi aan stukken scheurt. Er is geen moment rust, het bouwt en het bouwt en het bouwt. Een hamer tikt genadeloos op een metalen buis, als een kerk die de noodklok luidt voor het naderende onheil, om te eindigen in een zinderend slotakkoord waar het noodlot onafwendbaar is. De vuurengel daalt neer.

Luisteraar en versterker blijven overweldigd achter. Dit is de Mud Run van het klassieke repertoire.

Arcana

Arcana van Varèse sluit de cd af. Ik denk dat dit stuk voor veel mensen nog steeds te avant-gardistisch is, maar het is absoluut de moeite waard om het een kans te geven. Varèse is een bijzondere componist. Hij was een pionier op gebied van elektronische muziek in de jaren 50. Ja, je leest het goed, de jaren 50. Hij heeft een compleet nieuw arsenaal aan geluiden geïntroduceerd. Arcana is geschreven voor een klassieke bezetting van een orkest, maar de muziek is allesbehalve klassiek. Zie Varèse als de Aphex Twin van de eerste helft van de vorige eeuw: een vernieuwer die zelf weinig gedraaid wordt, maar waar vakgenoten inspiratie vandaan halen. Chailly heeft een heel project rond zijn werk gedaan en het is terecht dat Arcana toegevoegd is aan deze cd. Als Mosolov een opwarmer is voor Prokofiev, dan bereidt Prokofiev je voor op Varèse.

Meesterwerk

De bijzonder mooie opnametechniek staat in dienst van de muziek. Dit album is een meesterwerk dat door zowel muziekliefhebber als audiofanaat gekoesterd mag worden. Niet de makkelijkste muziek, niet de vrolijkste muziek, maar muziek die je dwingt tot luisteren.

https://www.qobuz.com/nl-nl/album/prokofiev-symphony-no-3-mosolov-iron-foundry-varese-arcana-royal-concertgebouw-orchestra-riccardo-chailly/0002894366402

Decca, 1994

Alternatieve luistertip: Valery Gergjev heeft met het Kirov Orchestra een mooie uitvoering van de derde symfonie van Prokofiev. Meest opvallende: het tempo van het eerste deel is veel hoger.

 

Conclusie

Groter, zwaarder en trommelvlies verscheurender dan het openingstuk van Mosolov wordt het niet (letterlijk slagen met hamers op stukken metaal). Er gebeurt zoveel dat je dynamisch verzuipt of het systeem houdt het nog net.

De Prokofiev Sonate is een spookbos in de nacht. Het is één van mijn lievelingsstukken en ook hier gebeurt er zoveel in de muziek. Enorme dynamische uithalen. Maar ook hele subtiele kleine muziek. De flitsende geluiden van de violensnaren in het derde deel als een school visjes in een beek beschenen in het maanlicht gevolgd door enorme dynamische uithalen van de beer die de beek instormt om de vissen uit het water te slaan.

Arcana van Varèse past heel goed in het programma. Een ondergewaardeerd stuk muziek, op een fantastische manier gebracht door Chailly. Arcana is de naam van een ster en het stuk moet ook klinken als een fel brandende ster.

Ook dit is een waanzinnig goede opname, veel dynamiek, je navigeert tussen de instrumenten door, je hoort de akoestiek van het Concertgebouw en je mag nooit het ‘grote geheel’ verliezen ook al hoor je heel veel subtiliteiten. Het vierde deel van de Prokofiev symphony is zo’n deel waar zoveel melodielijnen over elkaar heen buitelen dat een minder goed presterend systeem het spoor bijster raakt. Het is boers, vierkant en na drie minuten weet je of je kan stoppen met luisteren. Heel fijn stukje om een schifting te maken bij het luisteren naar HiFi apparatuur.

3 REACTIES