Het is een feit dat de basis van ons systeem geen goed fundament vormt: ons lichtnet is vervuild. Hoe deze vervuiling zich manifesteert en hoe het technisch in elkaar steekt, kan je uitgebreid lezen in het artikel: ?go with the flow? dat te vinden is in het februarinummer van dit jaar. Voor het gemak is in dit artikel een kleine samenvatting gemaakt.
De boosdoeners
Een dip of een piek in het lichtnet is het gevolg van extreem gebruik of schakelen. Onttrekt een apparaat in één keer veel energie, dan ontstaat er een dip. Laat een voeding in één keer veel energie los door bijvoorbeeld een ontlading van elco?s dan ontstaat een piek. Deze kan tot in de duizenden volts lopen!
Maar dit is niet het enige wat het lichtnet te verduren heeft. De opkomst van schakelende voedingen en digitale apparatuur welke op totaal andere frequenties dan het lichtnet werken, storten veel hoogfrequente storing op het energienet. Deze hoogfrequente storing zorgt voor vervorming van de sinus.
Nu zijn er nog twee vormen van storing die niet zozeer invloed hebben op de sinus zelf, maar los daarvan het leven van de hifi-apparatuur moeilijk maakt. Als eerste hebben harmonischen invloed op het lichtnet. Harmonischen zijn golven die asynchroon lopen met het lichtnet.
Er zijn twee varianten: even (2, 4, 6, 8?keer de 50 Hz) en oneven (3, 5, 7, 9?keer de 50 Hz) harmonischen.
Als tweede hebben we gelijkstroom. Met name door de schakelende voedingen die de wisselspanning direct omzet in gelijkspanning worden kleine hoeveelheden gelijkspanning geïntroduceerd. Dit komt doordat de diodes altijd een beetje lekken. Gelijkspanning kán gevaarlijk zijn.
Remedie
Is er iets aan deze ellende te doen? Jazeker! Hififabrikanten hebben inmiddels een breed scala filters ontwikkeld die uiterst efficiënt te werk gaan. Uiteraard verschillen de aanpak, kwaliteit en de prijs, maar er is voor ieder wat wils. HVT heeft eens een kijkje genomen in het goedkopere segment en is bij Pure AV van Belkin terechtgekomen.
De Pure AV PF50 heeft tien uitgangen die ingedeeld zijn in ?audio?, ?video? en ?digitaal?. Als bonus is er nog een ?high- current? uitgang die geschikt is voor een eindversterker, of een ander apparaat dat veel vermogen nodig heeft.
De PF30 is eigenlijk een kleine ?50?. Hij heeft vijf uitgangen die ingedeeld zijn in video, audio en high-current.
De reden dat Belkin (Pure AV) deze verschillende uitgangen heeft, is dat deze categorieën verschillend gefilterd moeten worden. De digitale uitgangen worden in beide apparaten agressiever en steiler gefilterd dan de analoge aansluitingen. De high-current output is speciaal geïntegreerd om snel, veel vermogen vrij te kunnen geven zodat er geen compressie en traagheid wordt gegenereerd.
Handig is dat bij de ?50? aan de voorzijde een extra uitgang is gemaakt. Daar kun je gemakkelijk een draagbaar apparaat mee voeden. Pure AV gaat volgens mij uit van digitale camera?s, laptops of iPods, aangezien deze in de digitale keten zijn opgenomen en dus steil worden gefilterd.
Overspanning
Onweer is prachtig om te zien, maar ook erg gevaarlijk. De nachtmerrie van elke liefhebber is dat tijdens een onweersbui de bliksem inslaat en alle apparatuur in rook opgaat. Zonder beveiliging is dit heel goed mogelijk.
Reden genoeg om de stekker (en de coaxkabel!) uit de muur te trekken. Maar ja?je kan het een keer vergeten natuurlijk.
Belkin heeft een overspanningbeveiliging in zijn filters opgenomen. Daarbij hebben ze ook aan de kabel, LAN-kabel en telefoonaansluiting gedacht; deze zijn namelijk opgenomen in de keten. Om te bewijzen dat ze vertrouwen hebben in de beveiliging, vergoeden ze tot ? 400.000 bij de PF50 en ? 200.000 bij de PF30. Als klap op de vuurpijl zit er levenslange garantie op alle Pure-filters.
Lekker opgeruimd
Allemaal leuk en aardig, die techniek en theorie, maar hoe groot is het verschil nu? Of sterker nog: werkt zo?n filter? Voordat ik hier een antwoord op geef, eerst een idee van het testsysteem. Beide filters zijn grondig beluisterd op een Cyrus-set welke bestond uit een Cyrus 8vs en een 6vs versterker en een Cyrus 6s CD-speler. De bekabeling kwam van Siltech (New York). De netbekabeling is bewust standaard gehouden. De luidsprekers waren van Energy (type RC30) en Yara (van zelfbouw De Stemvork). De PF50 is ook thuis getest en vergeleken met een vM PFM2 netfilter.
De eerste indruk van dit Belkin product is dat het een erg gebruiksvriendelijk product is. Op de voorzijde van de PF50 vind je een groot display met informatie per ?bank?. Daarnaast vind je informatie of de aarde en de fase goed zijn aangesloten. Dit heeft namelijk invloed op de prestatie van het filter. Bovendien is het van cruciaal belang voor een goede en veilige werking van het apparaat.
Bij de PF30 brandt een lampje als het correct is. Bij de PF50 vind je op de achterzijde een aantal schakelaars onder het kopje: ?bank?. Elke sectie is namelijk in te stellen: altijd aan, inschakelbaar en inschakelbaar met een vertraging. Bij apparaten die met een geheugen werken, is ?altijd aan? de juiste stand. De rest van de apparatuur is naar wens inschakelbaar in te stellen. Met een druk op de ?power?-knop gaan deze al dan niet vertraagd aan en uit.
Ik heb voor de test alle Kemp netbekabeling afgekoppeld en de stekkerblokken met filters aan de kant geschoven (deze is standaard in de testkamer van HVT). De Cyrus-set moest het dus zonder enige filtering en afscherming doen. Een zware taak, zo bleek, want na drie uur luisteren mét de afgeschermde kabels en filters was het aardig wennen. Ik heb naar een grote variëteit aan muziek geluisterd om een goede indruk te krijgen waar de filtering het meest effectief is. Pop, elektronische muziek, klassiek en rock.
Rechtstreeks op het lichtnet is (helaas) goed te horen dat het complete spectrum te lijden heeft onder de vervuiling: het hoog is troebel en onrustig, het middengebied mist definitie en komt scherp over en het laaggebied mist kracht en autoriteit. Uiteraard moet de dieptevorming en focussering hierdoor aardig inboeten in kwaliteit.
Na aansluiting van de PF50 en later de PF30, is direct een toename in rust, definitie, detail en verscherping van beeldvorming te bemerken waarbij de PF50 kwalitatief Ãets verder gaat. Dit heeft waarschijnlijk te maken met het extra digitale segment. Maar het is overduidelijk: een netfilter werkt. Zo-ook deze Pure AV-serie. Eigenlijk zorgt een filter ervoor dat je éindelijk hoort wat je systeem kán. Bij deze Cyrus-set komt direct de karakteristieke timing en snelheid naar voren. Ongelooflijk. De hele set wordt een niveau omhooggetild.
Thuis laat de PF50 dezelfde kracht zien: een helder beeld met veel definitie en een strak laag. De PFM2 van Van Medevoort is iets rustiger in het middengebied en heeft een ?gladder? karakter waardoor het geheel bij sommige genres iets vriendelijker over kan komen. Het grote voordeel van de PF50 is echter dat hij meerdere aansluitingen heeft en een aparte high-current uitgang heeft waardoor de eindeversterker gemakkelijk veel vermogen kan trekken. Dat komt de timing en dynamiek ten goede.
Conclusie
De stroom uit de wandcontactdoos vormt de basis van ons systeem. Helaas is deze basis niet heel erg stevig in de zin dat de stroom vervuild is. Gelukkig is daar iets aan te doen: filteren. Deze Pure-AV-filters van Belkin doen naar behoren hun werk. Er is in positieve mate een overduidelijk verschil waarneembaar en dat laat zien dat Belkin zijn huiswerk heeft gedaan. Er is meer rust en meer definitie waarneembaar en de timing is vele malen strakker. Tussen de twee filters zit geen groot klankverschil. Het verschil is vooral te vinden in de aansluitpunten en de schakelbare ?banks?.
