Op negen september 2015 hebben we in Worthing, Engeland, de introductie van de nieuwe 800-serie van Bowers & Wilkins mogen bijwonen. Een bijzonder event, want deze luidspreker is toch wel hét icoon van de high-end luidsprekerwereld. Bij de introductie hebben we niet alleen kunnen luisteren naar de nieuwe 800-serie, maar ook een blik mogen werpen in de fabriek waar deze statements uit Engeland worden gemaakt.
De meest bekende 800-serie luidspreker van Bowers & Wilkins is wellicht wel de eerste Nautilus. Het model met het slakkenhuis. Prachtig… ook vandaag de dag. Deze luidspreker is uitgevonden in 1993, maar nog steeds een bron van technische inspiratie voor de huidige modellen. Al gaan de series erna wel op muzikaal vlak over de Nautilus heen. Dat moet ook wel, aangezien er nu veel meer kennis in huis is op vlak van conusmaterialen, magneten, et cetera.
Kevlar
Nog zo’n onderdeel waar Bowers om bekend staat, is Kevlar. Al sinds 1974 gebruiken de Britten Kevlar in de units. U weet wel: die gele units. De geweven kevlar-units heeft Bowers al zo’n 40 jaar voor de middentoners gebruikt. Een goed materiaal om ongewenste resonanties mechanisch uit te doven. Kan het beter?
Jazeker. De huidige 800-serie gebruik niet langer Kevlar. Dat heeft de nodige vergaderingen gekost, hebben we begrepen. De nieuwe units bevatten ook een geweven structuur, maar niet langer op basis van Kevlar. Bowers noemt het Continuum. Over de samenstelling mogen we niets zeggen. Zelfs niet over de productie ervan. Dat heeft als reden dat er nog patent-aanvragen lopen. Wat we kunnen vertellen, is dat er diverse materialen in verwerkt zitten: vezels en een procedé waarbij de unit gemetaliseerd wordt. Vandaar de metalige kleur: dat is geen verf.
Dit continuum moet zorgen voor een nog betere mechanische uitdoving van resonanties. Wat moet het effect daarvan zijn? Schonere weergave. Minder stress in het middengebied… meer detail en betere spreiding van het geluid.
Nieuwe bas-units
Ook de woofers zijn aangepakt. Die zijn van een soort gelijkwaardig foam gemaakt als de huidige woofers, maar wel met een truukje. Er is een verdikking gemaakt in de woofer. Deze verdikking zorgt voor een vleugelvorm, waardoor de unit niet alleen veel stijver is, maar ook dat resonanties mechanisch uitgesloten worden. Wederom dus om een strakkere, schonere weergave te krijgen. Het is overigens vrij bizar om de unit in handen te hebben: het materiaal is echt ontzettend sterk en stijf.
Nieuwe matrix
De gehele kast van de gehele serie is aangepakt. MDF is verdwenen en heeft plaats gemaakt voor triplex, wat veel sterker en stijver is. Duurder ook. Deze platen worden geperst en gelijmd totdat het de juiste vorm heeft. Dat is met name bij de 803D3 en 802D3 een uitdaging omdat deze koppen heel groot en dik zijn, met een uitsparing voor de kop. Als u ziet hoeveel werk daar in zit, begrijpt u de prijzen van deze luidspreker wellicht ook wat beter.
Verder krijgen de 803-modellen en hoger een ijzeren subframe voor de bas-units. Dit moet voor extra stijfheid en strakheid in het laag zorgen. De 804D3 en 805D3 zijn helemaal van hout. Daar is de extra stijfheid voor het sublaag niet nodig vanwege het ontbreken van de kop.
Nieuwe kop
Over de kop gesproken. Die is nu van massief aluminium en niet langer van Marlan. Het massieve aluminium moet voor minder resonantie zorgen. De metingen die wij hebben gezien laten inderdaad minder ongewenste vibraties en vervorming zien. Ook een tik op het materiaal zegt al dat Marlan meer meezingt dan het massieve blok.
De nieuwe kop is wat slanker en heeft intern veel versteviging meegekregen. Het aflakken gaat volgens Bowers wat gemakkelijker dan bij het Marlan, wat veel lagen en polijsten nodig had. Deze nieuwe kop is direct te spuiten, schuren en te polijsten, wat tijd scheelt. Tevens is de pasvorm beter dan bij de Marlan-kop.
Hetzelfde geldt voor de Nautilus-tube voor de tweeter. Hoewel de diamant-conus gelijk is gebleven, is de magneet-motor aangepakt. Ook de tube is dus compleet nieuw. Net als bij de kop voor de middentoner is deze geheel uit aluminium, wat hem vrijwel ‘dood’ maakt.
Nieuwe… alles
Is er nog meer aangepakt? Jazeker. Vrijwel alles behalve de speaker-terminals, een paar filtercomponenten (Mundorf condensators zijn gebleven) en een paar schroeven. De voet is nieuw (er mooi), de frames voor de units zijn nieuw (zingen niet meer) en ga zo maar door.
Luisteren
We hebben een demo gehad van alle modellen, behalve de 800D3. Die is nog niet klaar. Wat opvalt is dat de nieuwe serie minder kleurt, sneller is en meer detail laat horen zonder stresserig te presenteren. Nu moeten we wel zeggen dat Bowers heeft gedemo’d met een Rotel RC1590 en RB1590. En hoewel dat prima spul is, is het bij lange na niet het niveau van een Bowers 800-serie. Dat vinden we dus wel jammer, want we hebben nu eigenlijk alleen de potentie gehoord van de nieuwe serie.
Maar dan de vraag: is hij beter dan de oude? Ja: zonder twijfel. De nieuwe modellen presenteren echt met meer rust, meer controle en meer snelheid dan de oude. Met name de nieuwe 803D is echt een ontzettend interessante luidspreker voor wie wat te besteden heeft en een full-range speaker zoekt. Daarbij is het een mooi model om te zien, al valt er over smaak niet te twisten.
We hopen heel snel een paar testmodellen onder handen te kunnen nemen! Dan hangen we ze aan een bijpassend systeem!
Even los van de prijzen vind ik de 803D3 wel een beauty hoor maar too much voor het deel van mijn L-vormige kamer waar ik naar muziek luister. Zou mooi zijn als jullie de 804D3 nog eens in een luistersessie weg kunnen zetten tegen de Dali Epicon 6 (die hoog op mijn verlanglijst staat).
Willen we ook heel graag gaan doen. Even kijken wanneer we een 804D3 kunnen lenen voor een test!
Jullie vonden met name de 803 D3 een echt interessante luidspreker. Hebben jullie de 803 D3 nog naast de 802 D3 kunnen beluisteren? Ik ben echt benieuwd naar de eerste indruk van de gehoormatige verschillen tussen deze varianten, omdat ik m.n. de 802 D3 overweeg ( Huidige speakers: 802 Diamond ( D 2 )
Dag Bram,
Hele goede vraag! Ik was persoonlijk verbaasd over de meerwaarde van de 802D3. Met name het stereobeeld is een stukje hoger weer én het heeft meer body. Vocalen zijn wat voller en ‘grootser’. Zeker weer een stap! 803D3 is echter ook een beauty. Alle waar naar zijn geld.
Erg benieuwd wat jullie bevindingen (zullen) zijn betreft de 804D3, in de zelfde prijsklasse als de Epicon 6. Opvallend is dat de 800 serie nagenoeg tot subwoofer niveau gaat in het laag (in ieder geval vanaf de 804D3). Wat mij betreft een goede ontwikkeling, volgens mij is dit ook een speerpunt bij de mannen van Amphion.
Klopt. Met name de 803D3 gaat érg laag. Die kan de kamer prima laten schudden. 804D3 is erg interessant voor het geld. Vorige ook (wellicht nog meer…).
De nieuwe 804D3 kost 1000 euro meer (als ik me niet vergis), kan ik uit je opmerking opmaken dat je niet verwacht dat de nieuwe versie de extra 1000 euro (p/st) waard is?
Klopt: de nieuwe kost 1000 euro meer. Ik vind de nieuwe wel zijn geld waard… Betere kast, mooiere midden-unit en een neutralere weergave. Maar ik vind de oude ook erg mooi. En 7000 per set is toch een stuk minder dan 9000 per set. Nietwaar? De nieuwe speelt een klasse hoger (zonder twijfel) en is dus wel de 1000 euro meer waard. Geldt voor de hele reeks trouwens.
Ik vind het wat gek dat Bowers niet gewoon voor een 900-serie is gegaan. De nieuwe serie is aanzienlijk duurder. Zoveel duurder dat het in feite een serie boven de oude is geworden. Had de ‘oude’ 800-serie gewoon verbetert en was voor een nieuwe ‘900-reference’ gegaan ofzo. Dit is een lastig verhaal geworden in mijn optiek.
Tja, misschien een kleine facelift voor de oude 800 serie en in dezelfde prijsklasse laten. Verschil wordt nu wel erg groot met de serie die daar onder zit. Aan de andere kant was men misschien bang dat dit de verkoop van de ”900 serie” dan teveel in de weg zou staan omdat mensen het geluidsverschil te gering zouden vinden mede gezien het prijsverschil.
Hallo,
Ik ben ook zeer geinteresseerd in de b&w 804d3 en het verschil met de Epicon6. Mijn woonkamer is 27m², is dit te doen ? Mijn versterker is de Hegel H160 , vermogen 150w bij 8ohm en 250w bij 4ohm.
Heb ik genoeg vermogen ?
Dali heeft wel 4 ohm luidsprekers .
Mvg
Franky
In een ruimte van 30M2 kan prima een 804D of Epicon6 staan. Wat mooier is, durf ik zo niet te zeggen. Ik moet ze nog naast elkaar zetten. Dat gaat 100% zeker gebeuren. En ook wel op redelijke termijn.
Ohmage zegt wel iets, maar lang niet alles. Een versterker die stabiel is, kan alles aansturen. Hegel maakt prima spullen, dus dat zit wel goed.