Op het YouTube kanaal van het Amerikaanse Audioholics staat een video met als titel “Is Audiophile Snobbery Ruining our Hobby?” Het is een videogesprek van de CEO van Audioholics Gene DellaSala met twee deskundigen uit de HiFi en HighEnd wereld.
Zij noemen diverse soorten snobisme, bijvoorbeeld snobisme dat betrekking heeft op het bezitten van dure apparatuur of op exclusieve technische kennis. Maar je kunt ook snobisme noemen dat betrekking heeft op kennis van muziekgenres. Of het vintagesnobisme van specialisten die fantastische apparatuur voor een onwaarschijnlijk mooie prijs bemachtigen. Vervolgens gaat het gesprek in de video een flinke tijd over het arrogante gedrag van sommige deelnemers aan audiofiele forums die zich beter voelen dan anderen. Men vindt dat een uiting van het snobisme dat in de audiofiele wereld nogal eens voor zou komen.
Het is duidelijk dat de sprekers van Audioholics snobisme ethisch verwerpelijk vinden. Snobisme heeft echter niet alleen ethische aspecten, het bepaald ook mede hoe de HiFi industrie er uit ziet en zich ontwikkelt. Regelmatig uiten deskundigen hun bedenkingen over de toekomst van deze sector. Kortgeleden nog verwoordt ook Jaap Veenstra op Alpha-Audio zijn zorgen. De HiFi sector, vooral het HighEnd gedeelte, worden steeds kleiner en men is vaak zelfs bang dat ze helemaal zullen verdwijnen. Dat heeft diverse oorzaken, maar snobisme speelt hierin zeker ook een rol.
De snob voelt zich beter
Natuurlijk is snobisme ons allemaal bekend. En natuurlijk willen we ons allemaal graag belangrijker voordoen dan we zijn. Sterker nog, snobisme hoort bij de menselijke natuur. Niks vreemds aan. In het videogesprek van Audioholics komen twee aspecten van snobisme naar voren die vaak in definities ervan terugkomen: zich beter (bijvoorbeeld verfijnder of beschaafder) willen voordoen dan men is en zich beter voelen dan anderen. Laten we eens op die twee elementen voortbouwen.
In de Economie worden zogenaamde snobeffecten uitvoerig beschreven. Zo zijn er producten waarvan de prijs als graadmeter wordt beschouwd voor de kwaliteit. Als je wat goeds wilt hebben moet je er genoeg voor willen neertellen is in eerste aanleg de gedachte. Maar, kun je die redenering ook omkeren? Is een duur product ook beter? Als dat zo is kun je door zo’n duur product te kopen laten zien dat je kwaliteit belangrijk vindt. Bovendien laat je dan meteen ook zien dat je rijk genoeg bent om het te kunnen kopen. Het mes snijdt aan twee kanten. Dit wordt nog versterkt als een product het etiket van exclusiviteit kan krijgen, als de bezitter daarmee kan laten zien bij een kleine aangewezen club van eigenaars te horen. Een hoge prijs kan die exclusiviteit verder benadrukken.
Snobisme als verdienmodel
Een fabrikant kan proberen een snobeffect te versterken en in zijn verdienmodel te integreren. Bijvoorbeeld door een marketingcampagne die de onbetwijfelbare kwaliteit van het product beklemtoont en die laat zien dat vooral bemiddelde mensen met een verfijnde smaak het product kopen. Nog mooier wordt het als een koper het gevoel krijgt dat vooral een select gezelschap, de happy few, dit product gebruikt en kán gebruiken. Soms zorgt de aanbieder ervoor dat de bezitters van het product elkaar kunnen bereiken of elkaar kunnen (her)kennen, bijvoorbeeld door gebruikersdagen te organiseren. Bij zo’n marketinginsteek hoort natuurlijk een hoge prijs. Overigens, ook de bewoordingen waarin zo’n marketingcampagne wordt gevoerd en de vormgeving ervan benadrukken exclusiviteit en het hogere segment waarin het product zit. Als bezitters van dit exclusieve product vervolgens door hun gedrag, bijvoorbeeld in hun sociale omgeving of op forums, anderen buiten de groep plaatsen wordt de marketinginsteek van de verkoper nog versterkt.
Kopers en verkopers werken samen
In zo’n geval werken de kopers en verkopers eigenlijk samen om de sector minder toegankelijk te maken voor anderen. Een hoge prijs versterkt dit effect nog eens. De kopers behouden zo hun imago van exclusiviteit en kwaliteit. De verkoper, bijvoorbeeld de fabrikant, neemt in dit verdienmodel een kleinere afzet voor lief omdat de prijs hoog ligt, zelfs als dit extra marketinginspanningen vereist. Voor dit deel van de industrie ontstaat zo een hoge prijs en een kleine afzet in combinatie met een exclusief imago.
We zijn er zelf bij
“Is Audiophile Snobbery Ruining our Hobby?” Nou, dat lijkt me niet. Om te beginnen omdat ‘ruining’ erg sterk is uitgedrukt. Maar bovendien is snobisme geen op zichzelf staand verschijnsel dat je aan of uit kunt zetten. Snobisme hoort bij ons mensen, het is onderdeel van de hobby.
Het is wel duidelijk dat snobisme, naast allerlei andere factoren, een kleinere industrie in de hand werkt. Wanneer we ons daarover zorgen maken moeten we ons realiseren dat die kleinere industrie ontstaat in het samenspel van fabrikanten en ons consumenten. Wij geven fabrikanten de mogelijkheid om snobeffecten te gebruiken, op te nemen in hun verdienmodel. We zijn zelf ook onderdeel van onze hobby.
Is snobisme in de HiFi en HighEnd daarmee verwerpelijk? Dat lijkt me ook niet. We zijn mensen, wij hebben deze hobby. Wij kopen de producten en wij genieten ervan mét de snobistische inslag die soms in meerdere en soms in mindere mate bij ons hoort. Laten we hopen dat mooie producten met een hoog snobeffect zichzelf niet uit de markt prijzen en dat er voldoende mooie producten blijven bestaan waar minder snobeffecten aan kleven. Dat kunnen we in elk geval bevorderen door ons te realiseren wat onze rol hierin is en ons af te vragen of we ons gedrag willen aanpassen.
Ene Boeddha schijnt ooit gezegd te hebben: Begeerte is de bron van alle lijden.
Begeerte als het gaat om de mooie weergave van muziek, is ook mij niet vreemd. Hifi-fanaat zijn betekent dus het gaan van een lijdensweg, haha.
De essentie lijkt mij of je ooit tevreden bent met wat je hebt aan afspeelapparatuur hebt, of wat je je kunt veroorloven. Het knagende idee dat het altijd net weer wat beter kan klinken met een andere (duurdere) speaker of kabel, is één van de drijvende krachten achter steeds nieuwe aankopen. Tegelijk zorgt de zoektocht naar steeds beter ook voor innovatie aan de kant van de ontwikkelaars/producenten. En daar profiteren we als consumenten eveneens graag van mee. Zodoende is het allemaal nogal dubbel. En soms zou je bij het streven naar prachtige afspeelapparatuur haast vergeten te genieten van de muziek zelf….
Zo heeft de tragiek van de audiofiel een goede kant. Inderdaad, een beetje dubbel.
Snobisme in hifi is er zeker, zowel bij eigenaren als verkopers. Ik ken ze, en loop zo naar een andere winkel. Ben je gevoelig ervoor wordt het een dure grap.
Duur en waarvoor. Belangrijkste les die ik voor mijzelf heb is dat de muziek waar je graag naar luisterd lekker moet klinken, niet meer en niet minder. En dat kan voor iedereen verschillend zijn. Niet laten beinvloeden door anderen wat jij mooi moet vinden.
Had ik onlangs bezoek van iemand en hij zou even wat muziek komen luisteren. Zit ik te bedenken of het wel goed klinkt, mijn bezoek ging helemaal uit zijn dak van plezier. Euh, kijk zo zou het moeten zijn. Emotie. En dan wel je eigen!
Bedankt voor je opmerking. Goed als iemand weer even zegt waar het uiteindelijk om gaat.
Ik heb dit artikel nu een paar keer gelezen; het intrigeert me op de een of andere manier, maar als ik er wat langer over nadenk heeft snobisme, tenminste volgens de uitleg van Wikipedia (https://nl.wikipedia.org/wiki/Snob_(persoon)), heeft dit volgens mij niets te maken met het met kleiner worden van de kleiner wordende groep mensen die hifi als hobby hebben.
Ik denk dat de reden waarom het highend gedeelte steeds kleiner wordt, eenvoudigweg gebeurt omdat de markt verandert.
Je kunt kijken naar verschillende perspectieven. Zo kan je kijken naar het product. Highend spullen zijn, jammer genoeg, erg duur. Heeft dat te maken met snobisme? Ik denk het niet. Het heeft te maken met dat het een behoorlijke investering vergt om op een bepaald highend niveau te komen. Daarnaast is de ‘vijver’ van mensen die er interesse in hebben behoorlijk klein, dus moet het bedrijf een prijs vragen waarmee ze rond kunnen komen of genoegen willen nemen. Grotere bedrijven waar wel geld zit, kan ik nauwelijks betrappen op innovatie anders dan het overnemen van kleinere bedrijven.
Daarnaast is er de groep consumenten. Wellicht wat kort door de bocht geredeneerd ?, zijn dit wat oudere mannen die genoeg verdienen om voor hun gezin te zorgen, maar ook nog genoeg geld over hebben voor een dure hobby zoals highend hifi – een relatief kleine groep. Daarnaast, tenminste als ik in mijn vriendenkring kijk, is er nauwelijks behoefte aan highend geluid. Voor de meeste stervelingen, is gewoon goed, ook prima en is er gewoon een budget.
Er zijn heel veel net-niet-highend spullen te vinden, die goed genoeg zijn. Ik denk hier aan de verloren zielen van mijn vrienden, die zweren bij een Sonos systeem. Ik bedoel dit niet snobistisch, maar het zijn andere mensen (doelgroepen) dan highend freaks. Er is ook nog zoiets als de 80-20 regel. Misschien kan je met de Kef LS50’s 80% van de performance halen waarvoor je bereid bent te betalen, zonder je door allerlei bochten te wringen.
Een mooi voorbeeld vind ik ook het nieuwe referentiesysteem van Alpha Audio. Er zit heel veel kennis, ervaring, geduld, tijd en zorg in het samenstellen ervan. Ik ken niemand in mijn omgeving die dit zou kunnen doen, opbrengen of het netwerk heeft om dat ook te doen. Dat brengt mij tot het volgende punt: retailers. Ga naar 3 gerenommeerde zaken, en je krijgt overal ander advies. Niet vanwege snobisme, maar de passie die (laatst overgebleven?) verkopers hebben en zij je deze kennis me ons willen delen en graag iets willen verkopen uit hun ‘stal’.
Hifi is ook nog eens complex. Dus je moet erg je best doen om alle componenten op elkaar af te stemmen. Dus versterker A past niet bij Speaker B, ondanks dat ze technisch gezien aan de specificaties voldoen. Hoe leg je dat goed uit aan iemand op zo’n manier dat ze er ook wat aan hebben?
De consument als afnemer van streamingsdiensten vind ik ook een aardige indicator. Spotify heeft ~182 miljoen gebruikers. Als we kijken die hopen op Hifi Spotify, waaronder ik, dan komen niet veel verder dan enkele 10.000-en. Er zijn er maar weinig die hifi wat kan schelen, maar dat heeft toch niets met snobisme te maken?
Ik zie highend hifi een hobby voor een kleine groep mensen, niet elitaire snobs, maar mensen die een passie hebben voor hoge kwaliteit van geluidsweergave en die streven om binnen hun mogelijkheden perfectie van hun sound te behalen.
Ik denk, dat de wal het schip wel zal keren . Als mensen gewoon stoppen met het betalen van de totaal doorgesnoven prijzen in de hifi en High – End , Dan stopt het volgens mij vanzelf . Of zie ik dat verkeerd ?.
Ik denk dat je een punt hebt. Er is echt maar een héél kleine groep die zich hier voor interesseert. En die groep probeert het beste resultaat te bereiken.
Van producten met een hoge kwaliteit wordt verhoudingsgewijs alleen zo weinig verkocht, dat de prijs hoog is. Een filter van 2500 Euro zit een scheidingsfilter in van 200 Euro met een paar spoeltjes in een stalen kastje. Dat kan echt wel voor minder. Als ze er maar 100.000 van konden verkopen, maar dat is niet het geval…
Ik ken namelijk niemand van mijn collega’s, kennissen en vrienden die ook maar een set heeft die enigzins serieus is. Ze snappen het niet, ze horen het niet en er is hilariteit alom als je probeert uit te leggen waarom bepaalde technische aspecten belangrijk zijn. Maar als er een Sonos aanbieding is buitelen ze over elkaar om een multiroom set bij elkaar te sprokkelen.
Probeer maar eens wat te verkopen op marktplaats. Op papier iets van 10 miljoen potentiële kopers. Maar interesse is vaak nul en de biedingen eerder een belediging dan dat je er blij van wordt.
Mijn reactie was bedoeld voor onder de post van Las…
Ik had dat door en ik herken alles wat je schrijft!
Dag Lotte,
ik zie bij de antwoorden die je geeft op vragen over de Driade Flow luidspreker kabel,dat jij zelf de kabels van de Chord Company de Signature Reference Series gebruikt.Zelf gebruik/ gebruikte ik deze ook.Ben ze langzaam aan aan het verkopen.
Voor deze kabels hebben jij en ik toch ook die doorgesnoven prijzen waar jij het over hebt toch ook betaald.
Eigenlijk ook snobisme.Toch?
Ik denk, dat dat erg mee valt in het licht bezien van de echte High-End en ultra High -End prijzen .Chord is echt geen High -End merk of vergis ik mij ?. Hoe dan ook , ik ben er erg te vrede mee.
Groetjes
Lotte.
Laat de Chord fans dat maar niet horen! 😉 Ze hebben hele mooie spullen!
Chord Cables maakt van nog redelijk betaalbare kabels tot kabels die in de categorie ‘gepeperd prijskaartje’ vallen. Ze gaan wel steeds meer richting High End ‘wat de gek er voor geeft’ prijzen en producten, zoals de PowerHAUS stroomverdelers en de GroundARRAY accessoires.
Kabels is écht Wild Wild West… dat is ook de reden dat we er dieper in aan het duiken zijn…
Ik heb tijdens een thuis demo de Chord Sarum T stroomkabel (€3800) naast de essentia audiotools current conductor L (€150) gehad . Het effect op het geluid was dat de Chord een scherp randje op de stemmen liet horen . Bij de laatste was het geluid zo schoon en zuiver als het maar kon.
Ik heb ook het Chord powerhaus blok (€2700) naast mijn Furutech blok van ( €400 ) gehad , geen verschil/effect op het geluid te horen met mijn eigen blok .dat gaf de man/winkel die de thuis demo deed ook toen.voor hem jammer voor mij/ons erg prettig . Scheelde mij een bak met geld .
In het verleden had ik mijn hele set bekabeld met Kimber select, terwijl een kennis zijn set had bekabeld met NordOst. Weer andere kennissen met allerlei verschillende mooie merken. Totdat we kabels zelf zijn gaan maken met een concept van Pink Faun. Letterlijk alles ging voor de bijl. Ook een setje Nordost luidspreker kabels van 22K, interlinks van kimber tot Nordost van 3 tot 7K. Voor slechts enkele honderden euro’s tot maximaal 1K aan materiaal per kabelset.
Vorige maand heb ik een nieuwe set luidspreker kabels laten maken. De soundstage, imaging, transparantie en snelheid zijn voor mij nog door geen enkele betaalbare fabrikant geëvenaard.
De Essential Audio Tools power cables hebben mijn interesse. Ik zoek nog een set kabels, voor mijn eigen setup en dit zijn kabels die op mijn lijstje staan, naast de kabels van Ricable.
Ik ken ze niet, maar ze zijn mooi geprijsd. Waarom hebben deze kabels jouw interesse? Ervaring t.o.v. andere merken?
Wijnand, Essential Audio Tools vanwege de vermoedelijke prijs/prestatieverhouding. De Ricable omdat mijn speakerkabel van Ricable is.
De meeste losse power chords zijn in verhouding tot de totale prijs van mijn setup simpelweg te duur en ik ben niet bereid om die bedragen te betalen.
Hoi Martijn,
Dat is helemaal prima. Veel exotische kabels hebben naar mijn mening een signature. Dit moet maar net passen in het systeem. Ik heb vorige maand weer een paar oude Kemp Elektronics powercord plus in gebruik genomen en hierbij nog een relatief betaalbaar powercord van Synergistic Research besteld. Deze 3 powercords vervingen veel duurdere exemplaren in mijn systeem. Ook een Furutech NCF powerblok en een Pink Faun Rhodium powerblok hebben het veld moeten ruimen voor een iets betaalbaarder exemplaar van Kemp Elektronics. Natuurlijk zijn de voordeligere kabels en het powerblok niet per definitie beter of minder goed, maar ze passen gewoon veel beter in de set, dit terwijl dit in mijn vorige woning met andere componenten niet zo was. Wat opvalt met duurdere / “betere” powerblokken en powecords is dat de imaging vaak groter wordt weggezet in de soundstage. Dit maakt dat er overlap kan ontstaan en worden bijvoorbeeld instrumenten te groot geplaatst. De grote van de imaging blijkt een belangrijke factor, omdat bijvoorbeeld een viool zijn akoestische karakter verliest als het instrument te groot wordt. Ik hoor soms bij kennissen piano’s van 5 meter breed. Dit maakt dat de klank sterk gekleurd wordt. “Normale” powercords en powerblokken plaatsen vaak veel betere images qua formaat en juist dit kan de sound zo waanzinnig maken.
Groeten,
Wijnand
Hallo Wijnand,
Dat is een hele goede aanvulling die je geeft: balans, ook in je stereo image afmetingen! Ik heb een Audes ST-900 power conditioner die al veel doet op dit gebied (in de positieve zin), dus ik wil power cords die niet nog verder de boel opblazen, maar juist meer ‘ruimte’ en ‘lucht’ scheppen rond instrumenten dan de standaard meegeleverde zwarte koorden. Zwarte koorden die niet slecht zijn, maar ook niet top.
“ Het is wel duidelijk dat snobisme, naast allerlei andere factoren, een kleinere industrie in de hand werkt.”
Ik weet niet of dat hard te maken is en of het economisch gezien ook in de werkelijkheid eenduidig is. Vooral in markten waar ‘value based pricing’ (een mooie term voor ‘wat de gek er voor geeft’) zie je lage drempels voor toegang tot de markt. Kijk maar naar alles wat met design te maken heeft: meubels, kleding. Mislukte rappers die t-shirts voor €80 per stuk verkopen, maar ook serieuze talentvolle ontwerpers die een merk beginnen en aanslaan.
Wat je daarnaast ziet gebeuren, bijvoorbeeld bij de concerns die luxemerken exploiteren, is dat een beperkt aantal spelers een groot deel van de markt afromen. Waarbij hoe opzichter hoe beter en hoe duurder hoe beter lijkt te gelden. (Tassen met logo’s voor ridicule prijzen).
Maar, en dat is een grote maar, er zijn heel veel bedrijven (toeleveranciers) in bijvoorbeeld de modemarkt actief die iets kunnen wat andere bedrijven niet kunnen en waar het om de vaardigheden gaat. Vaardigheden die niet eenvoudig te kopiëren zijn. Het zijn bedrijven waar heel veel geld wordt gemaakt en het vakmanschap voorop staat. Zonder die bedrijven zijn de grote merken helemaal niets, er blijft dan een hol vat over. De Italiaanse maakindustrie is er groot door, het zijn vaak superspecialisten.
Als je markten voor luxe goederen vergelijkt, dan zie je dat de concentratie in de marketing en in de logistieke (en daarmee financiële) keten zit, maar dat het onderliggende ecosysteem van maakbedrijven die ketens schraagt en een behoorlijke hap uit de marge nemen.
Ik vermoed dat we bij audio iets vergelijkbaars zien gebeuren. Het hobbelt wat achter de andere luxe markten aan. Aan de “luxe” kant zie je nu vooral een concentratie van investeerders die niet heel veel anders doen dan een zak met geld brengen, maar de kennis volledig ontberen. Ik vermoed dat we gaan zien dat de echte vakmensen in deze industrie de toeleveranciers gaan worden en dat zij een grote hap uit de markt nemen. Veel “labels” en producten van de niche spelers zullen verdwijnen, maar desondanks blijft de markt aantrekkelijk genoeg voor nieuwe kleine spelers om de grote investeerders scherp te houden. Dat zie je in de mode industrie al een tijdje gebeuren.
De markt voor luxe producten is ook aantrekkelijk voor oplichters en me-too producten, daar weten mode designers en meubel designers alles van. In de audio zien we dat in ernstige mate gebeuren en aan ons om het kaf van het koren te scheiden.
Hallo Martijn. Natuurlijk, er zijn veel factoren die bepalen hoe de HiFi sector eruit ziet. Je noemt er al een aantal. Dit artikel gaat specifiek over onze rol als consumenten. Wellicht gaan we in de toekomst verder praten en ook andere invloeden in de HiFi industrie bespreken. H gr, Bernard