“Koffie?”, vraagt Cees Ruijtenberg als we het kantoor in Maarsbergen binnen wandelen. “Tuurlijk, lekker!”. We kijken op het bureau waar een Musette aan de meetapparatuur hangt. Dagelijkse kost voor Ruijtenberg. Meten is weten voor een wetenschapper. En daar komen we tijdens het interview wel achter. Al gebruikt de ontwerper van Metrum Acoustics-dacs ook zeker zijn oren!Â
Ooit is Cees Ruijtenberg begonnen bij Imtech. Gelukkig is hij al jaren – meer dan twintig jaar zelfs – bezig met Metrum Acoustics. Want nu kunnen wij als muziek en audio-liefhebbers genieten van zijn technische kennis en doorzettingsvermogen om betere dacs te ontwikkelen.
“Toen ik overtuigd werd door te zetten met de Quad en deze een goede duw heeft meegekregen door onder mee een recensie op Sixmoons, heb ik besloten meerdere modellen te ontwikkelen”, zegt Ruijtenberg. “De Quad is echt een hardloper geweest. Net als de Musette nu.” En terecht.
Eigen dac-chips
Wat Metrum Acoustics onder meer bijzonder maakt, is het feit dat Ruijtenberg zijn eigen dac-chips maakt. Deze Transient-chips zijn inmiddels aanbeland bij versie 2. Of zoals Ruijtenberg ze noemt: DAC2. Onder de kap zit nu een tweetal 16-bit NOS-chips waarbij 12 bits worden gebruikt. Een fpga (ook nu onder het kapje) regelt het splitten van het digitale signaal en voedt de twee NOS-dacs. Aan het einde wordt het signaal in het analoge domein weer samengevoegd. Vernuftig en zeer effectief.
“Bij de Pavane hadden we nog niet de middelen om het allemaal in één chip te maken”, zegt Ruijtenberg. “De signatuur van de weergave is gelijk. De DAC2 is echter goedkoper om te maken én gemakkelijker te implementeren voor andere fabrikanten”.
De volgende stap voor Metrum is dat deze chips wat goedkoper worden om te maken. Dan kunnen er nog beter betaalbare modellen uit komen. Zeg een model onder de Musette.
Fabricage
Het fijne aan het complex waar Ruijtenberg zit, is dat de fabricage van de dacs naast de deur zit. Alle ontwerpen van Metrum maakt Cees Ruijtenberg zelf. Inclusief print-ontwerpen, documentatie, et cetera. In de grote ruimte naast zijn kantoor is een fabriekshal met utramoderne apparatuur om printplaten te voorzien van onderdelen. De kamer ernaast is een machine die het soldeerproces voor zijn rekening neemt. Met bloedhete stoom (300 graden ongeveer). Weer in een andere ruimte is een ‘bad’ waar prints gewassen kunnen worden. En controle? Dat gaat met zowel een computer als microscopen. Kortom: een defecte Metrum verlaat niet het pand!
Trots
Het klinkt gek, maar we zijn als platform heel trots op ons land en de kennis als we zo door het pand lopen en met Cees Ruijtenberg in gesprek zijn. Het is een man met bijzonder veel kennis van zaken, maar bovendien nuchter blijft. Meten is weten. Maar je moet wel weten wat je meet. En je moet ook de oren niet vergeten. het gaat om de correlatie tussen meten en luisteren. Dan kom je tot goede producten. “Als je en NOS-dac meet, meet het eigenlijk heel slecht”, zegt hij nog. “Maar het klinkt geweldig. En je moet wel weten hoe je meet en wat je meet.”
Als we dat even terug vertalen naar onze ervaringen met de Pavane en Musette, kunnen we alleen maar concluderen: ja… helemaal mee eens!
Duidelijk uitgelegd dat commercie iets anders is dan electrotechniek.
Zo gaat het met vermogen ook.
Een krachtige versterker is zolang specifieke luidsprekers er niet op hoeven worden aangesloten niet nodig, want wie luisterd nu naar muziek op vol vermogen dat zelfs zo hard is dat je gehoorbeschadiging oploopt?
Ik luister vaak op zeer lage volumes naar muziek omdat ik ook wel eens met iemand een gesprek voer of een blaadje lees.
Dan vind ik een topkwaliteit belangrijker dan een bakbeest die 2 keer 600 watt bij 8 ohm leverd.
Het is gewoon een leuke verkoper, er bestaan geen top dac,s,je moet gewoon de juiste dac in de juiste combinatie van je installatie zetten ,zo is er een audio journalist die zweert bij Chord ook complete onzin.
Mvg wol
Wauw, zo had ik het zelf nog nooit bekeken.
Hallo Cees , dat ziet er vet vet uit !! Gerda.
Ik hoop van harte dat ie stinkend rijk wordt, hij heeft ‘t dubbel en dwars verdiend…! En wie weet, zal er binnenkort wel een grote jongen op z’n deur kloppen met een kippenleren koffertje vol met euro’s.
Ik gun het hem ook zeker wel!
Heb nu de hele video gezien. Mooi verhaal. Mooie DAC. Opvallend ook die verschillen tussen SE en XLR. Alhoewel dat natuurlijk ook aan dat Lundahl trafootje kan liggen. Maar ja wat wil je: -90dB… Ben wel blij dat ik mezelf consequent aan het gebalanceerde principe heb gehouden, van DAC tot en met luidspreker spoel en van pickup element tot en met diezelfde luidspreker spoel. Het vierde corollarium van Wanders luidt niet voor niets: Shit op 0 graden plus shit op 180 graden is NO shit at all… Goed weekend…
😉
Hi Ronald
Geen Lundahl in de meting. Vanaf de Dac Two module rechtstreeks de analyzer in. Overigens de Lundahl gaat gewoon naar -144 dB
Jaap,
Wat een prachtig interview! Cees weet duidelijk waar hij het over heeft en verteld het kalm zodat ik als leek het ook nog kan volgen. Inventiviteit om trots op te zijn. Goed geïllustreerd met de metingen.
Hopelijk komen er nog meer van dit niveau intervieuws hier op Alpha-Audio. Gr. Paul
Nu werd er op een forum direct als betere dac de Hugo Chord geroepen, heb jij hier persoonlijk ervaring mee. Erg klein apparaatje met een flinke prijs….
Hugo is mooi. Wel heel anders. Maar beter? Dan betwijfel ik…
Erg mooi om te zien, niets geheimzinnigs gedoe. Open en eerlijk, dit werkt erg overtuigend om in de toekomst een dac aan te schaffen van Metrum Acoustics.
Zet je wel aan het denken en volgens mij moet een NAD dac zoals de M51 het afleggen tegen de huidige serie Metrum dac’s ook als zijn deze lager geprijsd.
Dag Bert,
De M51 verliest naar mijn mening inder
Dag Bert,
De M51 verliest naar mijn mening inderdaad van de Musette. Dat is ook niet heel gek, want de M51 is ook ouder. Neemt niet weg dat het een bijzonder indrukwekkend chipje is van Cees!