Onze planeet is een gekke plek. En laten we eerlijk zijn: de mensheid is maar een vreemde verzameling van organismen die vooral gedreven wordt door … bezit. En geld. Want dat is status. Hoe meer ‘bling’ hoe beter. En sja… we moeten natuurlijk wel onze successen showen. Pessimistisch? Misschien wel. Maar – naar mijn mening – onder aan de streep wel waar. Kijk om u heen. En kijk naar de staat van de wereld. Gedreven door data verzamelende social media en veelal hersenloze, koopbare influencers die met – al dan niet gehuurde – Lambo’s de vangrail inrijden. Nu is het niet de bedoeling daar al te diep op in te gaan, maar ik wil wel het een en ander projecteren op de hifi-industrie. En ik hoop van harte dat we daar het tij nog kunnen keren.
NB: dit is mijn visie, mijn ervaring en mijn gevoel. Zie dit niet als een wetenschappelijk onderbouwd artikel. Ik ben geen econoom.
Laten we positief beginnen.
Een hobby is in basis iets prachtigs. Het brengt mensen met dezelfde passie bij elkaar en brengt plezier, ontspanning en kan zelfs tot mooie ontwikkelingen leiden. En het maakt niet uit wat voor hobby het is: fotografie, film, muziek, sport, gaming… hifi.
Daarbij is er nog een mooie bijkomstigheid: waar veel mensen samen komen, is altijd talent te vinden. En onder die mensen zijn altijd liefhebbers te vinden die de gave hebben om mooie producten te ontwikkelen en deze op wat grotere schaal te fabriceren. Daar ontstaan dan weer merken uit. Klein, of soms middelgroot. En soms groot genoeg om wat gezinnen te voeden en er goed van te kunnen leven.
So far so good. Zo werkt dat in een economie.
Groeien en grenzen
We gaan een stapje verder. De grote, bekende merken. Iedereen in onze industrie kent de grote merken wel. En ook de grotere niche-merken. De merken die in de media veel besproken worden en die in elke respectabele winkel wel te vinden zijn. We hoeven ze niet echt te noemen, want ze domineren de markt. Soms terecht, soms niet. Het is een mix van kwaliteit, marketing en marge. Laten we het daar op houden.
Wat opvalt is dat bij sommige van deze partijen de prioriteiten wat zijn verschoven. Dat kan allerhande redenen hebben. Veelal is het gedreven door externe investeerders die graag meer marge zien. Daardoor innoveren minder en verschijnen er praktisch elk jaar nieuwe versies zonder dat er écht nieuwe ontwikkelingen in verwerkt zijn (met name in receivers). Wellicht kunnen ze een nieuwe dac-chip in de spec-lijst vermelden. Of een extra input in de vorm van hdmi e-arc. Of gewoon niets, behalve een V2 achter het typenummer.
Wat de gedachte hierachter is, kunt u waarschijnlijk zelf wel invullen; we hebben het kort aangestipt in de alinea hierboven. Het is echter wel het begin van het einde als je het mij vraagt. Het leidt namelijk tot teleurgestelde klanten en het creëert een voedingsbodem voor negativisme rondom hifi en high-end audio. En ik hoef u niet uit te leggen dat er al genoeg met scheve ogen naar deze industrie gekeken wordt. Mede gedreven door vage, niet werkende en veelal veel te dure tweaks die niets meer met de kern van de hobby te maken hebben.
Dan een tweede, overduidelijke trend. Een oud model nieuw leven inblazen om zo in te spelen op de retro-hype. Of zélfs een oud merk weer leven inblazen om zo met een stokoud model weer geld te kunnen verdienen. Want de prijs is zeer niet retro.
Deze strategie is – mening van uw auteur – bijna treurig te noemen. Wellicht moeten we ook de Intel 8086 – of beter nog: de 4004 – weer gaan produceren om zo DOS 1.1 te kunnen draaien op een 5,25-inch floppydisk. Héél retro… maar vrij nutteloos.
Gedreven door passie
Nu zijn er gelukkig nog genoeg merken en partijen die niet stil willen zitten en wél innovaties brengen. Soms in samenwerking met anderen. Prima idee om de krachten bundelen!
Zo is Purifi in feite een soort co-operatie. (Peter Lyngdorf, Bruno Putzeys en bijvoorbeeld Lars Risbo zijn oprichter / co-owner). Maar daaruit is wel een mooie nieuwe technologie ontstaan, namelijk de Eigentakt klasse D versterker. (Ook speaker units trouwens…). En dat Eigentakt écht wat brengt, is inmiddels wel duidelijk.
Wat opvalt bij deze samenwerking is dat er achter deze club gepassioneerde mensen zitten. En veel wetenschappers. Het is geen grote, anonieme partij die aan de touwtjes trekt en alleen maar omzet- en winstcijfers wil zien… Helaas zie we dat wel meer en meer.
Marionet
Want waar het – naar mijn mening – vaak fout gaat, is als een merk zo groot wordt dat er van buiten de industrie partijen geïnteresseerd raken. Investeerders. Partijen die – vaak – geen gevoel bij audio hebben, maar graag een ‘speeltje’ erbij hebben. En onder aan de streep alleen maar geïnteresseerd zijn in zwarte cijfertjes. Want het speeltje moet wel geld opleveren.
Nu moeten we allemaal eten en laten we allemaal hopen dat de merken waar we zoveel van houden gewoon winst draaien. Want anders is er überhaupt geen toekomst voor deze hobby. Het punt is: investeerders willen koste wat kost winst. En dat betekent dat het veelal ten koste gaat van innovatie, kwaliteit en duurzaamheid. En dat is géén wenselijke situatie.
Leentjebuur
Het probleem is dat we heel duidelijk zien dat steeds meer merken in handen komen van een paar grote partijen (zie lijst hieronder). Ze blijven maar kopen en groeien. Dat kán in theorie leiden tot interessante kruisbestuiving en gezonde kostenbesparingen. Maar het lijdt ook tot heel veel gelijke producten. Immers: gedeelde componenten en layouts. Nu is er vast íets te tunen, maar dat zijn nuances…
Gevalletje koop je een Citroën C1, Toyota Aygo of een Peugeot 107? Gelijk product, ander jasje.
Daarbij kan het bedrijven ook lui maken. Want waarom niet gewoon shoppen in eigen huis? Of héél dicht bij huis? Een streaming-board hier, een voeding daar… input- en output board… kastje erom en klaar… we hebben een nieuw product. Het gebeurt écht meer dan u denkt. Oók in de ultra-high-end markt. Want wie levert op dit moment nog optische, high-end loopwerken? Juist… Denon. En ja Goldmund gebruikt hetzelfde loopwerk in zijn 200.000 Euro speler als Denon in zijn DCD 2500 en A110-series. Daarmee wil ik niet zeggen dat deze spelers gelijk presteren….Maar het zet je wel aan het denken…
Nu is dit niet nieuw. Automerken doen het ook. Sterker nog: daar is het nog erger omdat ze anders gewoon niet kunnen overleven (wellicht in de hifi ook wel). En hetzelfde gebeurt bij tv’s, waar alleen Samsung en LG nog lcd- en oled-panels maken. Als je dus dacht dat je een Sony hebt gekocht… nope. Dat is een LG met een andere engine.
Audio Mohikanen
We vinden het echter wel zonde, want het haalt een beetje de magie weg. Al moeten we wél melden dat er nog merken zijn die écht alles in huis doen. Veelal kleinere specialisten.
Laten we ze de Audio Mohikanen noemen.
Het zijn de merken die hun eigen dac-chips ontwikkelen. Merken die een versterker van A tot Z ontwerpen en in elkaar solderen. Merken die nog eigen transistors ontwikkelen. De touwtrekkers. De puristen. De merken die we moeten koesteren…
Merken die niet onder een investeerder moeten hangen die niet begrijpt dat de ontwikkeling van een apparaat jaren kan duren. En dat bijvoorbeeld een eigen dac-chip iets bijzonders is. Dat het iets is dat een apparaat onderscheidend maakt. En dat het niet zomaar vervangen kan worden voor een ‘off the shelf’ chipje. “Want die doet toch hetzelfde?”…
Maar we weten allemaal: money rules the world. Zucht…
Groter en groter
En dat zien we in de almaar groeiende, overkoepelende investeringsmaatschappijen. Neem Quad… onderdeel van de International Audio Group. Arcam? Onderdeel van Samsung. Roksan? Eigendom van Monitor Audio. Bowers & Wilkins? Eigendom van Masimo. Devialet? In handen van divers investeerders, waaronder Xavier Niel (een Franse miljardair) en Foxconn. Avant Garde? Eigendom van EMH Partners… En we kunnen nog wel even doorgaan.
Heb ik uw bubbel doorgeprikt? Sorry. Ik was ook vrij geschokt over hoe weinig serieuze merken nog zelfstandig opereren en dus vrij zijn om te kiezen voor compleet bizarre projecten. Projecten die ogenschijnlijk niets kunnen opleveren, maar waaruit weer ontdekkingen komen die op termijn voor mooie producten kunnen zorgen. Ze zijn er gelukkig nog wel. De vraag is wel: Hoe lang nog. Want kijk maar eens naar de lijst hieronder. Dit is pas het begin…
- Masimo – Bowers Wilkins, Rotel, Classé, Polk, Defintive Technology, Marantz, Denon, Heos, Boston Acoustics,
- IAG – International Audio Group – Wharfedale, Quad, Mission, (Tag McLaren), Castle, Luxmann, Audiolab, Leak
- Samsung – Revel, Arcam, JBL, Harman, AKG, (Bang & Olufsen?), Infinity, Becker, Mark Levinson, Soundcraft, Martin
- Voxx – Acoustic Research, Hirschmann, Jamo, Jensen, Klipsch, Magnat, Onkyo, (en nog veel meer)
- Lenbrook – NAD, PSB Speakers, Bluesound
- McIntosh Group – McIntosh, Sonus Faber, Sumiko, Audio Research, Wadia, Fine Sounds Benelux / Azie
- Armour Home – Q acoustics, QED kabels
- Vervent Audio Group – Focal, Naim
- Monitor Audio – Monitor Audio, Roksan, Blok
- Audio Partnership (Richer sounds) – Cambridge Audio, Mordaunt Short, Opus en Gale luidsprekers.
- Music Group – Tannoy, Behringer, Midas, en nog wat andere pro-merken.
- Paradigm – Paradigm, Anthem, Martin Logan
- GP – KEF, Celestion
- GoerTek – Dynaudio.
- Diverse investeerders, waaronder Foxconn, Xavier Niel, Renault, Sharp – Devialet
- EMH Partners – Avant Garde
- etc…
Het enge is: deze grote organisaties worden groter en groter. En ze voelen er niets bij als ze een merk moeten afschieten omdat het geen geld oplevert. Want meneer Masimo kent écht het team van Bowers & WIlkins niet. En als Tannoy verlies gaat lijden, dan zal Music Group niet twijfelen.
Hoe dan wel?
Maar laten we niet zuur worden. Is er een oplossing? Geen idee. Ik ben geen econoom. En laten we eerlijk zijn: de mens is een roofdier. Dat gaan we nooit veranderen. Diep van binnen kiest de mens instinctief voor zichzelf (en zijn / haar kind). Als jij jezelf en je gezin moet beschermen, doe je dat. En als een ondernemer zijn ‘kindje’ – zijn bedrijf / investering – moet beschermen doet hij of zij dat. Daar is op zich ook niets mis mee.
Waar het misgaat – en ook daar heb ik helaas geen oplossing voor – is dat de verzameldrift van de grote partijen maar niet stopt. Ze zijn onverzadigbaar. En dat leidt tot monsterlijke creaties waarbij onder aan de streep alles anoniem is voor het team wat erboven hangt.
De enige oplossing lijkt te zijn, is dat merken zich dus niet laten opkopen. Dat ze ervoor kiezen zelfstandig te blijven. Wellicht is dat op korte termijn een gekke keuze – immers: je loopt een bak geld mis – maar op lange termijn lijkt het wel een betere keuze in termen van stabiliteit en geluk. Immers… je bent geen Marionet en je behoort tot een select groepje, zeer gerespecteerde Audio Mohikanen.
En zoeken we onder aan de streep niet allemaal naar geluk? Iets dat geld niet kan kopen, maar een hobby en de mensen eromheen wél kan brengen… Kortom: laten we de hifi-hobby levend houden en de Audio Mohikanen steunen. Ze verdienen ons respect.
Er is al heel veel gezegd, maar ik wil toch nog een ander aspect noemen: is de Hifi niet voor 99,9% van de mensen, INCLUSIEF de hobbyisten, goed genoeg? We zien dat in de computerwereld ook: in de jaren 1990-2010 enorm veel ontwikkelingen. En sinds dien is het vrij stil. Een iets snellere CPU, snellere GPU: meer van het zelfde. Waarom? Omdat computers goed genoeg zijn. De ruimte voor zinvolle verbeteringen is beperkt. Vergelijk dat met de TV, Ijskast, Magnetron: allemaal apparaten die eigen gewoon goed genoeg zijn.
En ik denk at dit voor echte Hifi ook geldt. Het is gewoon goed genoeg.. En dan gelden er nieuwe economische wetten: als het goed genoeg is, is de goedkoopste de winnaar.
Je ziet dit ook in de Hifi wereld met WEL nieuwe zaken, zoals streaming: daar blijkt plotseling wel ruimte voor kleine nieuwe merken. Voorlopig….
Terugkomend op het artikel: voor de basiscomponenten (versterks, DAC’s, loopwerken, speakers) is er simpelweg geen ruimte voor kleine partijen de markt is volwassen en “ klaar”. (Want die wereldschokkende vernieuwingen bij DAC’s van kleine merken: behalve in een A-B test hoort bijna niemand die. ).
En ook nog het volgende:
“ Slecht” in de hifi wereld is een uitzondering. “ Onzin” komt helaas veel meer voor.
Ik denk dat je een terechte opmerking maakt: “is de Hifi niet voor 99,9% van de mensen, INCLUSIEF de hobbyisten, goed genoeg?”
Je opmerking heeft me aan het denken gezet en ik daardoor een reflectie op twee dagen High End München geschreven. Dat gaat nog een artikeltje worden op deze website. Dus dank daarvoor!
Een cliffhanger: het antwoord is ja en nee … (in my humble opinion uiteraard – ik zal zeker niet willen claimen de wijsheid in pacht te hebben).
En om terug te komen op Jaap’s opinie stuk: ik heb ook gezien in München dat de Audio Mohikanen een veerkrachtig volkje is. Ze hebben wel onze steun nodig!
Tja, en als je dan erg goede spullen koopt, en er dan 30 jaar mee doet, zorgt ook niet voor brood op de plank bij de fabrikanten.
Kocht destijds ook een Nakamichi, en dat doet het ook nog steeds.
Nu dan wat meer zelfbouw, dat is dan ook wel eens beter dan de fabrikant, die moet wat voorzichtig aandoen met de inkoop.
En daarnaast is er dan dan een hoop lucht te koop in de audiowereld waar ik mij stevig over verbaas.
Is dit niet allemaal wat overdreven? Tuurlijk klopt het verhaal. Echter zijn er veel kleine bedrijven (ook familie bedrijven met opvolging) die groter worden door klein te blijven.
Vivid Audio (bijzondere ontwikkeling) audiovector (zoon volgt vader op) primare (ontwikkeld lekker door) grimm enz enz. En vergeet niet. Dankzij het internet zijn veel meer kleine merken instaat om te blijven bestaan.
Aangezien audio een hobby is. Struin je juist het internet af. Naar mijn idee is er juist veel meer inovatie de laatste jaren van juist kleinere merken.
En vergeet niet. Een inovatief merk wordt gedreven door enkele personen. Hebben deze personen geen zin meer dan gaat het terziele of kan je het nog verkopen aan investeerders. De hobbyist hoort vanzelf nog wel of het merk dan nog aan de verwachtingen voldoet.
De natuur doet zijn werk wel.
Bedankt Jaap, ik zou een vergelijkbaar stuk met een paar kleine accentverschillen hebben kunnen schrijven. Tja en dan ben ik een vaste redacteur van HiFiVideoTest en wordt verondersteld door een aantal lezers hier om kritiekloos Chinese spullen aan te prijzen en nooit “slechte” recensies te produceren. Even ter info: het merendeel van de apparatuur in diverse prijsklassen die ik recent onderhanden heb gehad was afkomstig van kleinere fabrikanten van Europese en Amerikaanse merken. Noch door mijn hoofdredacteur noch door de advertentie-afdeling is me te kennen gegeven dat ik een bepaald soort oordeel moet geven. Daarbij vergeten die lezers dat printed press nu eenmaal gebonden is aan een beperkt aantal redactionele bladzijden. Zeker als ik nieuwe producten van kleine fabrikanten test, dan is er vaak al heel wat mailverkeer aan vooraf gegaan met aanpassingen (software/hardware) voordat een definitieve recensie wordt gepubliceerd. Nee ik schrijf geen foldertje over, net als Jaap controleer ik en meet na of de specs waargemaakt worden.
Maar terug naar Jaap’s terechte verzuchting. Natuurlijk koester ik de kleinere fabrikanten die met kennis van zaken toch in staat zijn om bijzondere onderscheidende vaak innovatieve producten op de markt te brengen. Maar waar zijn de vakspeciaalzaken die dit soort producten demonstreren en verkopen en daar ook voor blijven staan. Te vaak zie ik het snoepje van de maand syndroom, elke maand weer wat anders, want “verandering” doet kopen? Ik dacht het niet….De consument reageert door weg te blijven en zijn heil te zoeken bij online verkopen met name in de echte HighEnd sector. Ik sta inderdaad af en toe verbaasd te kijken naar bijna gloednieuwe spullen die na zeer korte tijd al weer worden aangeboden via dat soort kanalen. Vaak nog niet eens “ingespeeld” voor wat dat waard is. Die hijgerigheid ligt natuurlijk mede ten grondslag aan het korte termijn gedrag van veel vakspeciaalzaken. Het is echt een wisselwerking die op dit moment voor de HiFisector niet positief werkt. Laatste vraag natuurlijk: waar blijft eigenlijk de belangstelling voor muziek, voor ontdekkingsreizen door het gigantische aanbod? Waarom blijft men met al die mooi spullen zo vaak hangen in de platgetreden paden – Pawnshop, Request, PF en nog een paar……?
Jaap zijn artikel is een moedig verhaal over bewustzijn en dit zal niet zijn laatste story of his heart zijn.
In het 18:00 NOS nieuws van vandaag werd voor het eerst genoemd: “de slavenarbeid van China” i.v.m. productie van zonnepanelen.
Die panelen worden in veel hogere kwaliteit in NL gemaakt, maar zijn dan 15-20% duurder…
Ja, in het 20:00uur NOS nieuws kwam het weer. Goede hoop!
Poetin-Oekraïne heeft bij (te weinig) mensen iets los gemaakt.
Ik heb 4 jaar vast in China gewoond en was daar 10 jaar zeer regelmatig. Ik weet alles van de terror, slavenarbeid en de controle.
De gierigheid van de mens heeft de afgelopen 20 jaar gewonnen van bewustzijn, realisme, duurzaamheid, initiatief en vooral creativiteit.
Als ik dit spiegel op audio, dan vind ik het heel triest dat het merendeel van de zogenaamde muziekliefhebbers, naar een set luistert waar geen bal van klopt.
Zelf zijn ze er zeer trots op, maar het gaat om emotie!
Wij, Driade, ontwikkelen voor de “lol”, en niet voor de poen. De creativiteit, nieuwe ideeën, combineren met Europese producten met het doel om muziekliefhebbers daar blij mee maken.
We hopen op betere, bewuste tijden.
Groet van Arnold
Bedankt voor dit stuk, Jaap. Ik moest een beetje schrikken van ‘het lijstje’ wat je gepubliceerd hebt, maar begrijp heel goed wat je bedoeld. Dit soort dingen vind ik een sluipmoordenaar voor onze hobby en jouw centen om het even bij z’n naam te noemen en eigenlijk is het treurig, want zoals altijd draait het om geld en macht. Ik was vroeger een groot fan van Harman Kardon en een trotse bezitter van een cassette deck van dit merk met een meer als uitstekende frequentiecurve totdat ik er achter kwam dat ook dit merk ingelijfd was door een grote club en het een dolby surround merk werd, met alle respect overigens voor de doelgroep, maar ik was vertrokken. Ondertussen een flink aantal jaren verder ben ik min of meer blij met wat ik heb en heb ik niet de behoefte om te gaan upgraden, maarrrrr wat als ik dit wel zou willen en ik kijk naar dat lijstje, puur ter oriëntatie, dan ben ik mijn referentie qua kennis en ervaring kwijt en kan ik mij alleen maar vasthouden aan een goed advies, wat altijd paraat is door mijn huisdealer. Toch is er iets wat altijd is blijven hangen bij mij, namelijk de filosofie van een Italiaans merk e/o ontwerper die apparaten ontwierp puur op gehoor en niet op specs en dit klonk fabelachtig goed. Ook had deze persoon eigen opvattingen op het gebied van audio ontwerpen. Helaas ben ik de naam kwijt. Wel werd ik getriggerd door de bijdrage van Eric B die gelukkig is met zijn Audio-GD set; zo leuk om zoiets te lezen en ben mij gaan verdiepen in dit merk. Zelf ben ik nog steeds blij met o.a. mijn Linn draaitafel, een fabrikant die niet opgeslokt is door een ‘conglomeraat’ Toch is dit een teken aan de wand en zie ik een parallel met het opkopen van dierenartspraktijken door 2 bedrijven uit de foodsector, dit was j.l. maandag bij Kassa in het nieuws. Money rules….
Helaas vandaag weer gelezen dat Onkyo Japan faillissement aangevraagd heeft in Japan. Dat is het alternatief.
Uiteindelijk pakken de grote bedrijven, neem Masimo, de audio tak niet voor de audio maar de patenten op gebied van draadloze integratie en software oplossingen. Iets waar hun medische tak noodzaak aan heeft.
Grote bedrijven met hun massa productie zorgen dat hifi bereikbaar wordt. Immers kan je de uiteindelijk prijs verlagen door op grote schaal te produceren. Neemt niet weg dat hun slagkracht door budget, lees marketing en distributeurs, het moeilijker maakt voor de zelfstandige.
De zelfstandige zijn qua budget vaker wel dan niet weggelegd voor de lucky few. In ieder geval zelfs al zou ik willen is het van wat ik heb gezien buiten het budget van mij als midden klasse.
Uiteindelijk komt het erop neer hoe wij als consument onze keuzes maken.. of goedkoop, snel, makkelijk bereikbaar (van voedsel keuzes tot hifi). Of wat meer neertellen voor kwaliteit dan wel er wat langer voor sparen.
Zo kies ik voor 2de hands audio producten om betere kwaliteit binnen mijn budget te zoeken. Voor koffiebonen bijvoorbeeld heb ik een aparte branderij (ja veel duurder dan supermarkt maar ook veel lekkerder). Ga zo maar door.
Ik denk dat je een fenomeen beschrijft Jaap waar we wereldwijd op vrijwel alle vlakken mee te maken hebben.
Dat klopt. Het is overal aan het gebeuren… De vraag is… Waar koersen we op af?
Niet zo somberen Jaap!
Als je het door jouw terecht beschreven fenomeen (door)ziet kun je er naar handelen. En er zijn nog zoveel mooie kleine(re) merken die prachtige spullen leveren.
Blijf die vooral in het zonnetje zetten!
Dag Huite,
Dat gaan we zeker meer doen.
Wat je beschrijft is het gevolg van ons economisch model en universeel toepasbaar op alle sectoren. In sommige sectoren is er zelfs geen ruimte meer voor de kleine spelers, de drempel om toe te treden is gewoon te hoog geworden. Als je rondkijkt zie je alleen maar de gerenommeerde merken en de gewone gebruiker die aan het shoppen is zal daar dan ook een keus uit maken. Het is aan de echte hobbyist om het kaf van het koren te scheiden. Mijn ervaring is ook dat de gewone gebruiker iets heel anders zoekt dan de meer audiofiele gebruiker. Die wil gemak, connectiviteit en een makkelijke warme klank met voldoende bas, liefst komende uit een zo klein mogelijk toestel. Voor deze gebruikers zijn het in bepaalde zin gouden tijden, nog nooit is er een dergelijk aanbod geweest van relatief goede producten voor een betaalbare prijs. Dank aan China voor deze trend die ook de traditionele merken wakker heeft geschud om toch iets meer hun best te doen.
In tegenstelling tot vele traditionele sectoren is er in de audio industrie nog steeds plaats voor kleine spelers, ze hebben het niet makkelijk en kunnen ook niet concurreren tegen de bodemprijzen van de consumenten hi-fi maar ze slagen er wel in om een schare gebruikers te verzamelen. Er is nog steeds hoop maar onder de duurdere merken moet je ook het kaf van het koren scheiden. Velen bieden hype en reputatie maar presteren even goed als iets dat 4x goedkoper is. Ik heb zelf geen van de genoemde merken, ik heb er wel van bedrijven als Buchardt, SOtM, Wyred4Sound, Aqua Hifi, Schiit, Violectric, Rega … waar mensen werken met een passie voor audio en die geen deel uit maken van grote conglomeraten. Als je bezorgd bent over deze trend, de macht ligt bij jezelf, koop geen Denon, NAD, KEF of B&W maar steun een onafhankelijke producent.
Het gaat idd met name om het laatste: de ‘grote’ en bekende, historische merken draaien in heel veel gevallen niet écht meer om innovatie en superkwaliteit, maar meer om hippe producten voor de massa. Dat is vooral te wijten aan overnames en een bestuur wat er nu bovenhangt. Ze maken overigens vaak wel wat beter spul dan de mainstream, maar het is niet meer wat het ooit was: een merk, gedreven vanuit passie voor muziek en de weergave-apparatuur.
Met je artikel in het achterhoofd heb ik een paar economisch/sociaal-demografische aanvullingen. Bedrijven willen winst maken en dat kan alleen als er een markt is. Die markt is flink aan het vergrijzen. De tijd dat iedereen een 5.1 set thuis wilde hebben ligt ongeveer twee decennia achter ons.
De meeste jongeren willen nog wel iets beter geluid maar dan komt er direct een probleem opduiken, de ruimte. Die is nogal veel harder en beroerder geworden dan 30 jaar geleden. Daarbij hebben de meeste consumenten niet echt de kennis om het lekker te laten klinken en gaat het vaak om een combinatie van stijl, gebruiksgemak en net goed genoeg klinken.
De HiFi-markt is dat eigenlijk niet en zelfs daar zijn er velen die niet uit de huiskamer naar een speciale ruimte willen vanwege verschillende maar vooral sociale redenen. Ben ik dan zo negatief als jij? Gelukkig niet, ik zie ook andere trends.
Er worden steeds meer goed metende en goed klinkende apparaten uitgebracht. Kef, Monitor Audio, etc., brengen ook in de goedkope klasse behoorlijk klinkende en metende luidsprekers uit en Purifi Audio heeft dat ook met versterkers flink voor elkaar gekregen.
Een bijkomend sociaal fenomeen is dat de muziek in streaming series echt volwassen geworden is. Blijft dat echte High Fidelity uiterst zeldzaam zal blijven. De echt slechte apparatuur overleeft niet en de echt goede setup zal altijd veel aandacht vragen. Genoeg ruimte voor de niche HiFi lijkt mij :).
Waar ik me zorgen over maak is dat er straks geen muziek meer is om van te genieten.
Artiesten verdienen geen droog brood met hun creatieve werk. Dat is al eeuwenlang het geval, maar is in recente jaren zo scheef geworden dat het wel kapot moet gaan.
Duizenden streams hebben op Spotify en dan 20 Eurocent vergoeding krijgen. Niet per stream, maar per duizenden streams. En dan maken de streamingservices ook nog eens verlies.
Terwijl investeringsmaatschappijen de catalogi van Bob Dylan, Pink Floyd, The Beatles etc. voor honderden miljoenen kopen. Nieuwe artiesten zijn kansloos in dit geldspel. Een nieuwe Stromae zal opstaan, maar dat is dan tegen de klippen op. Treurig.
Daarom ben ik nog steeds blij met mijn set van Audio-GD
Kleine fabrikant met een passie voor high end hifi en geheel zelfstandig.
Oh, ook de 10 jaar garantie niet vergeten 🙂
heb het even opgezocht, kende het merk niet.
ziet er goed uit, en ook achteraf upgrade mogelijkheden.
waarhet natuurlijk mee staat of valt is de continuiteit van de gebruikte onderdelen.
maar dat is overal hezelfde vraagstuk.
Zeker leuk spul!
Hallo
ik werk al 45 jaar in de verkoop van niche produkten in de zorgwereld. heb ook mee moeten maken hoe investeerders zo’n bedrijf omzeep hielpen. daardoor ooit met een aantal mensen opgestapt en voor ons zelf begonnen, maar dan kom je er toch achter, dat niet iederren dezelfde agenda heeft.
maar wat ik wilde vertellen, dat kleine bedrijven goed kunnen blijven overleven, door aan je kennis te blijven werken. zodra je daar mee stopt is het mestal binnen 3 of 5 jaar afgelopen, want dan is je kennis algemeen geworden,
ik denk dat de kleinere merken het kunnen hebben hun bestaande produkten updaten, dus men kan zijn eigen produkt steeds vernieuwen zonder het helemaal te moeten vervangen. lijkt me ook de beste ecologische oplossing.
gelukkig zijn er veel bedrijven die dat al jaren met succes doen en zo weten te overleven.
hoop dat je dit een beetje opbeurt.
Kennis is alles. Helemaal mee eens. Een modulair ontwerp zou geweldig zijn. Er is een handvol merken die dat doet. Veel te weinig. Waarschijnlijk omdat het complexer is en het verdienmodel minder interessant is.
Boeiend betoog Jaap, ik deel in grote lijnen je mening. Maar laten we dan ook kritisch kijken naar de recensisten van hifi bladen of sites, zoals hifi.nl. Deze praten veelal wel heel kritiekloos de producenten na. Laatst nog in een beschamende test van hdmi kabels. Elke duurdere kabel van merk x was weer een duidelijke verbetering, dat ging door tot een prijs van tegen de 3000 euro voor een hdmi kabel. Dit is slechts een voorbeeld. Ik lees zelden een kritische beschouwing over een net uitgebrachte up-grade van een model. Dus ook recensisten zijn onderdeel van het commerciële spel van de grote fabrikanten.
Ik ben het met je eens. Dat is de reden dat we samples maken en meten. Samen met het geschreven stuk, onze impressie, moet dat een compleet plaatje schetsen. Zo proberen we objectieve data en subjectieve impressies te boetseren tot een voor jullie bruikbaar artikel. Ontzettend bewerkelijk. Maar wel naar mijn mening de enige juiste manier.
Wat? €3.000 voor een uitstekende hdmi kabel? Zo weinig voor zoveel goeds? Het moet niet gekker worden!
Ik snap je comment niet helemaal.
Ik denk dat het wat sarcastisch bedoeld was jaap..
Maar bij dit artikel slaat het inderdaad totaal nergens op
Precies… Ik zat ook al te zoeken….
Best een zwaarmoedig stuk meneer Veenstra. Ik bespeur melancholische en filosofische elementen in uw schrijven; prettig om te lezen.
Helaas vrees ik dat we veel zaken die u beschrijft aan ons zelf te danken hebben. We willen allemaal het nieuwste van het nieuwste en dat zo goedkoop mogelijk. Ook maken we ons zelf wijs dat we zo uniek zijn in de keuzes die we maken. Dat we dat denken heeft de markt feilloos in de gaten door het maar blijven voeren van ‘ nieuwe’ producten. Elke keer als er weer iets gekocht is maken we ons zelf wijs dat we weer een goede koop hebben gedaan. En je vrouw maar wijs maken dat ‘t echt weer beter klinkt. Kan je nog je eerste radiootje herinneren. Hoe blij je daar mee was. Luisteren naar radio Veronica of radio Caroline. Die blijdschap ga je nooit meer overtreffen. Ook al koop je een systeem van een ton. Dat is kenmerkend voor het huidige consumentisme, maar geldt in het bijzonder voor ‘ audiophilen’. Nooit tevreden, altijd weer op zoek naar een nieuw toestel of een upgrade. En o jee als je systeem niet helemaal A mineur klinkt. Snel een andere kabel kopen. Natuurlijk zet een fabrikant een ‘v2’ model in de markt. We vragen er zelf om want we zijn vergeten hoe blij we waren met ons eerste transistor radiootje. Ik vrees dat ik geen spat beter ben..
Het is wellicht wat zwaarmoedig. Maar ik zit er wel al een tijd mee. En ik voel geen verandering of wil om te veranderen. Sterker nog; ik zie de wereld meer en meer verschuiven naar een balans die heel ongezond is. Een handvol ridicuul rijke mensen die in basis de hele wereld een betere plek kunnen maken… als ze zouden willen. Want stel dat een partij als Blackrock besluit alles op duurzaam in te zetten. dan gaan er gewoon dingen veranderen. Feit is: dat doen ze niet. Olie, wapens en pharma is lucratiever. Word ik toch best verdrietig van…
Maar goed: dat is een ander verhaal.
Hoe waar is dit alles….
overigens is vrijwel elke industriële grootmacht ern soort “system integrator”.
Bij auto’s is dat al heel lang aan de gang.
Audio zit inmiddels in hetzelfde zadel.
HDMI en optical interfaces, als voorbeeld, zijn vaak van een enkele leverancier afkomstig en verspreid over de diverse afnemers.
Productie in China is een ander voorbeeld om productiekosten laag te houden (B&W 600 serie speakers bijv.).
Ga zo maar door.
De innovatie die nodig is wordt uit het volume van verkoop betaald. Dat is de keerzijde.
Hoe je het wend of keert, de geschiedenis herhaald zich of gaat zich (weer?) herhalen.
V. w. b. system integration:
Mercedes maakt zelf geen schokdempers, dynamo’s etc.
even een lijstje:
schokdempers
starters
dynamo’s
remklauwen
brakepads
elektronica
koppeling
ruiten
servomotoren
lambda sonde
zuigers
lagers
waterpomp
banden
velgen
etc.
Sommige items zijn “tailor made” voor het merk, maar je ziet dat veel van externe bedrijven afkomt.
That’s live!
gr.
Ton
Tuurlijk kopen ze de basisdingen in. Maar een partij als MSB, Sonnet, Grimm, dCS of Mola Mola maken toch écht hun eigen converters en layouts. Die werken écht niet met basis layouts. Gaan ze hun eigen zekeringen en weerstanden maken? Nee… Dat zou nergens op slaan. Echter maakt Naim wel zelf transistors voor de Statement versterker. En wikkelen diverse partijen hun eigen ringkern trafo’s. Of maken diverse speakerfabrikanten 90% van de speaker zelf. Inclusief units. Zo hebben veel partijen iets unieks. En dat is mooi.
Hoewel Mercedes een mooi merk is, heb ik het meer over nichemerken. Je zou het dus kunnen vergelijken met Zonda, Caterham of wellicht Lotus, om maar wat te noemen. Al hebben we natuurlijk ook AMG, Brabus M-Sport of andere ‘huistuners’ die wel weer meer zelf doen. Inclusief zuigers, uitlaatsystemen, etc. Maar ja: er wordt héél veel – op specificatie – buiten de deur gemaakt. Logisch: een auto zou véél te duur worden als dat niet gedaan wordt.
Beste Jaap, we leven in een kapitalistisch geordende maatschappij. Daaruit volgt dat geld de dominante wegingsfactor is en regelmatige de enige wegingsfactor. Jouw audiomohikaan krijgt van de bakker geen gratis brood en moet dus ook geld verdienen. Dat grote merken zich niet meer richten op innovatie maar de winstmarge centraal stellen en hun eigen audiomohikaan geen ontwikkelingsruimte geven is natuurlijk zorgelijk.
Daar staat tegenover dat bijvoorbeeld de kapitaalinjectie bij Dynaudio de Jupiter meetruimte mogelijk maakte wat bij het merk voor nieuw elan zorgde. Nu gaat het om onze hobby en is het wat dat betreft een champagneprobleem. Op andere vlakken in de maatschappij zijn de gevolgen veel pijnlijker. Wat we er aan kunnen doen? Tsja, elke vier jaar kiezen we er in Nederland massaal voor.
Qoute van de film Matrix. Die mij altijd heeft verbaast hoe dicht bij de waarheid deze zat.
Human Beings Are a Disease
I’d like to share a revelation I’ve had during my time here. It came to me when I tried to classify your species. I realized that you’re not actually mammals. Every mammal on this planet instinctively develops a natural equilibrium with their surrounding environment, but you humans do not. You move to another area, and you multiply, and you multiply, until every natural resource is consumed. The only way you can survive is to spread to another area. There is another organism on this planet that follows the same pattern. Do you know what it is? A virus. Human beings are a disease, a cancer of this planet. You are a plague, and we are the cure.
– Agent Smith
Zo… ontzettend…waar. Prachtige film trouwens. Vooral deel 1. Laatste is niet de moeite waard.
Wederom een interessante beschouwing Jaap. En je legt naar mijn mening ook de vinger op de bekende zere wonde. En de eerlijkheid gebiedt om vast te stellen dat een eenvoudige pasklare oplossing niet voorhanden is. Maar het onderkennen van het probleem is de enige juiste aanzet tot een mogelijke oplossing. Dus het plaatje zoals je het nu schetst is een goede start van een Awareness traject. Daar zijn wij allen bij betrokken. De kritische luisteraar, die eerlijk durft te zeggen dat niet elke verandering een verbetering is. In de hele keten doet zich altijd en overal dezelfde trend voor: innovatie wordt gevolgd door productie en na gebleken succes volgt massa productie. Dan komen de aasgieren die het win-win model voorschotelen. Hapklare brokken waar helaas veel van wordt gegeten. En de valkuil van wat ooit succes was is toch de platte uitbuiting. De enige oplossing om mee te starten is de gezond verstand attitude. Als ik een verbetering niet hoor zeg ik dat gewoon . Scheelt me veel geld en ik ben nog steeds tevreden met het geluid waar ik naar luister. En ik denk dat het specifieke BEP van luistergenot bij ieder individu anders ligt. Een belangrijke rol is weggelegd voor de onafhankelijk audio recensent, maar ook de deskundige onafhankelijke dealer die met zijn merken selectie al veel voorbereidend werk doet. En vervolgens met een eerlijk advies mij de juiste set kan adviseren. Tot nu toe in mijn Hifi ontwikkeling toch wel nog steeds de beste weg. Het enige wapen wat ik als consument heb is kopersstaking. Ook heel effectief. Wat mij betreft komt er een vijf sterren beoordeling van producenten die zich schuldig maken aan de waanzin van elk jaar een nieuw model. Ik heb liever een beproefd concept, waar zeker hard- en software ontwikkelingen in mogelijk zijn als module concept. Maar dan wel vanuit een voor langere tijd gekozen gedegen hifi concept.
En in feite is deze uitdaging voor alle economische principes: het langer termijn evenwicht in duurzaam geproduceerde goederen is de enige oplossing voor ons energie- en milieu vraagstuk. Dus: Hoed je voor de Big Pharma, de Big Food, de Big Finance en vooral de Big NGO’s. Dan vallen er helaas wel een paar bekende merken door mand. Maar op basis van objectieve kwaliteitscriteria heb ik daar geen problemen mee.
Laten we hopen dat de balans weer gevonden wordt. Groter is niet beter. Zeker niet in een industrie als hifi waar het vooral de kleinere partijen zijn die de mooiste dingen maken.
Je hebt zeker een punt Jaap. Maar als we wat filosofisch worden geldt dat voor alle leven op aarde. Het geluid van fluitende vogels vinden we mooi, maar eigenlijk zijn het gewoon territorium afbakeningen. We hebben survival off the fittest voor alle leven op aarde. Aanpassen dus. En volgens mij doen we dat in het hifi wereldje ook. We hebben heel veel reviewers op youtube die het kaf van het koren proberen te scheiden. En er komen weer mooie merken op die er dan uitspringen in die reviews. Kijk naar holoaudio of denafrips of grimm etc. Dus als die bestaande merken alleen hun frontje opleuken vallen ze door de mand en komen nieuwe merken er voor in de plaats. Vergelijk het met Tesla in de auto industrie. Dus kritisch blijven Jaap op wat de industrie produceert. Dan kunnen wij nog lang genieten van echte mooie steeds beter klinkende spullenboel.
We doen ons best!
Je ziet het overal in de wereld, inderdaad en jammer genoeg. De grote bedrijven hebben altijd over groei en exclusiviteit. Met groei wordt voornamelijk omzet en uiteindelijk winstgevendheid bedoeld. Dat kan je realiseren door de omzet te verhogen of door entiteiten aan te kopen die dat voor je doen (overnames). Omzet verhogen is meestal niet triviaal, want dan moet je denken aan zaken als strategie en innovatie. Makkelijker is dus om een kleiner bedrijf over te nemen en zo te groeien. Je krijgt er dan er nog eens exclusiviteit bij!
Voor kleinere bedrijven is het vaak interessant omdat de bedrijfsfilosofie vaak is gericht op innovatie en dan verkopen/cashen. Voor familieachtige bedrijven is vaak een mooie pensioenvoorziening. Vanuit deze kant is er dus ook een grotere behoefte tot verkoop.
Zoals je schrijft wordt het steeds moeilijker voor de Mohikanen. Dat komt niet alleen door ontwikkelkosten, maar ook nog eens door de complexiteit van wet- en regelgeving die wordt opgelegd door de overheid. De overheid die dan weer wordt gesteund door de grote bedrijven en die wel budget hebben om compliant te zijn.
Uiteindelijk denk ik dat dit allemaal leidt dit allemaal tot een globale homogene massa; jammer genoeg. Ik ben blij dat ik nog genoeg kan meepikken van onze hobby!
Heel mooi extra toegelicht. Dank je wel. En ik hoop nog steeds dat er een tegenbeweging komt die weer wat balans brengt.
Er is op sommige punten al tegenwicht. Al jaren. Maar omdat het niet past in ons idee van duur is beter en indruk maken doe je met bling, krijgt het heel weinig aandacht.
Luisteren doen de meesten met hun ogen, hun portemonnee, zeker niet met hun oren. Een item van € 20K wordt heel anders bekeken (en ook beschreven) dan dat van € 700 en dat is volkomen onterecht.
Er zijn merken als Schiit Audio, een erg mooi voorbeeld van hoe het heel anders kan.
Maar dat soort motivatie en (financiële) mogelijkheden van de oprichters komt slechts “once in a lifetime”voor, helaas.
De kans dat kennis, ervaring, inzicht, bedrijfsvoering (zonder vreemd geld), marketing (zonder hele diepe zakken), niet gaan voor het grote geld, en veel meer andere zaken bij elkaar komen die nodig zijn om een succesvol audio merk met innoverende apparatuur in de markt te zetten, is bijna nihil.
We worden opgevoed met: snel geld maken zonder teveel inspanning. Slechts weinig kunnen die verleiding weerstaan.
Lees het boek van Jason Stoddard: The Story of the World’s Most Improbable Start-Up en lees zijn blog op HeadFi.org. Maar voor de meesten is dat veeeeel te veel werk. In 2 YouTube filmpjes van 2 minuten moet alles duidelijk zijn en noemen we ons een kenner. Zo kort is de concentratieboog gemiddeld.
Jason Stoddard samen met Mike Moffat zijn als Puk en Muk in de audio wereld.
Geen grote marketing campagnes, dus wie kent ze?
Hoeveel recensies zie je er van voorbij komen? Erg weinig.
Als ze een interview geven zijn de uitspraken vaak er controversieel, over DSD, over MQA over € 20K apparatuur.
Het grootste kwaad in elke industrie (dus ook audio) is luiheid van de consument en de inmiddels duidelijk noodzakelijke eis van “instant satisfaction”, die vervolgens in korte tijd geblust is, want vaak is bezit het einde van het vermaak.
De meeste audio mensen genieten van de aandacht die ze krijgen als ze door hun spulletjes in het middelpunt van de belangstelling staan, maar zelden kunnen ze rustig en herhaaldelijk naar muziek luisteren. Daar gaat het niet meer om.
Ja, je hebt de onaardigheid en de fataliteit van het gedrag van de mens(heid) -dus ook van ons wereldje- aardig beschreven. Past goed bij het boek “We zijn er geweest …”, een filosofische ontdekkingsreis door het antropoceen, van de hand van Bert Herps.
Ik begrijp de mens gewoon niet. Zo destructief. En ook op zo ontzettend veel vlakken.
Ik snap je bezorgdheid eigenlijk niet Jaap.De hedendaagse Hifi technologie heeft toch best een hoog niveau?Dat wil niet zeggen dat het niet allemaal nog beter zou kunnen maar gaat steeds voortschrijdende technologische innovatie ons kwa welzijn wel beter maken? Moeten we in ons streven naar gemak en genot niet eerder een stap terugdoen in plaats van streven naar meer?Afgezien daarvan,wie heeft er al gezien zijn thuissituatie überhaupt de mogelijkheid,alles uit zijn huidige set te halen?
Ik zie duidelijk een trend van ‘kaasschaaf erover’ bij bepaalde merken. Nieuwe modellen zonder innovatie. De zoveelste véél te dure nCore-versterker zonder tweaks, maar alleen maar een mooi kastje (lekker makkelijk bouwen namelijk).
Om over nieuwe speakers maar te zwijgen. Daar is nieuwer zeker niet altijd beter. Maar ja: er moet elke X-jaar een opvolger komen. Die komt dan, soms samen met een GIGANTISCHE prijsverhoging.
5 sterren krijgen ze wel bij de grote media, want ze zijn adverteerder. Echter kunnen wij dat niet doen, omdat we vaak ook meter én samplen. En dan ziet én hoort u dat het gewoon geen 5-sterren product is, in combinatie met de prijs en bijbehorende concurrenten.
En dit zijn situaties waar jij Jaap om de hoek komt kijken. Met jouw kennis dit soort ‘kaasschaaf’ misstanden aan de kaak stellen en afrekenen met dit soort fabrikanten. En ons hifi liefhebbers duidelijk maken waarom we bepaalde fabrikanten ver links moeten laten liggen. Reken keihard af met die misleiding en kaasschaaf trend. En voor jou Jaap is nog een andere taak weg gelegd. Maak met jouw expertise ons duidelijk maken wat we nou eigenlijk nodig hebt om gewoon lekker muziek te kunnen luisteren. Muziek luisteren is de basis en dat zijn we met elkaar aan het vergeten. Muziek was nog nooit zo toegankelijk en dat is een zegen. Er valt tegenwoordig zo veel te ontdekken. Maar apparatuur is het doel geworden en niet de muziek. En dat moet omgedraaid worden.
Ik snap je, maar wat ik mis (ook op andere websites, zoals hifi.nl, hifi advice en de grotere Engelstalige websites) zijn dan die recensies waar een product 1 of 1,5 ster ontvangt en de conclusie is dat het het simpelweg niet goed genoeg is. Alles krijgt toch tenminste 3 of 4 sterren met vaak een conclusie “als het in je systeem past…”. In mijn ogen zijn er genoeg spullen te koop die je gewoon links moet laten liggen met het oog op wat er beter verkrijgbaar is. Dit soort producten kritisch recenseren zou veel vaker moeten gebeuren op websites en in magazines.
Dag Edwin,
Ik snap je 100%. Er kleven echter twee problemen aan het recenseren van meuk. 1. Je besteedt tijd aan iets wat niet de moeite waard is. Dat is zonde van de tijd. En tijd is je kostbaarste bezit.
2. Je krijg op een gegeven moment gewoon geen spullen meer ter review, want de gehele markt is bang van je. Inclusief de fabrikanten van degelijk spul.
3. Daarbij kán je een merk schade toebrengen als het één keer iets maakt wat niet goed is. Immers: mensen trekken héél snel conclusies. Als product A niet goed is van Piet, dan zal product B ook wel niet goed zijn.
We maken dus veelal een voorselectie. Er is bij ons dus ook een ondergrens om de bovenstaande redenen.
En daar komt de kracht van forums (of beter ‘fora’) om de hoek kijken.. als je op zoek bent naar minder gekleurde meningen. En een fabrikant die zich op zulke threads mengt in de discussies, verdient groot respect (en ja: dat zijn nou vaak net de kleine, zelfstandige merken die mooie dingen ontwikkelen zonder de hete adem van investeerders in hun nek).
Klopt. Daarom laten we reageren én hebben we een forum. Het heeft ook nadelen trouwens… Onderhoud. En reaguurders.