Mede liefhebber Ron Claasen ? Rons Audioblog ? heeft een serie over het digitaliseren van audio. Gastauteur Robbert Nauta (Unique Music) heeft dit vierluik geschreven. Wij publiceren zulke interessante stukken graag! We zijn vandaag al aan deel 3 toe!
Hier volgt het één-na-laatste deel uit een serie van vier delen, ?Audio gedigitaliseerd?. Door Robert Nauta, eigenaar van Unique Music (www.uniquemusic.nl).
Digitale muziek
In de voorgaande delen heb ik uitgelegd wat de voordelen zijn van digitale muziek. Ik heb uitgerekend wat een traditionele audio opstelling meer kost dan een computer opstelling, én wat een hi res bestand (hoge resolutie) inhoudt. Laten we voor het gemak de kwaliteit van een audio CD mid res noemen en alle kwaliteit daaronder low res.
Behalve kwaliteit, is er nog een aantal zaken waarop u kunt (moet) letten bij een oriëntatie in de digtale pc audiowereld.
- Lossless; betekent letterlijk zonder verlies, daarom prefereer ik lossless bestanden altijd boven lossy. Om een bestand kleiner te krijgen, wordt compressie toegepast.
- Compressie; betekent niet dat er verlies van (hoorbare) informatie optreedt. Een Word-bestand dat gezipt wordt, verliest na uitpakken ook geen (leesbare) tekst. Dat zou natuurlijk onacceptabel zijn!
- Tagging; geeft extra informatie weer zoals titel, genre, jaartal, componist, etc.
| Bestandstype | Max. kwaliteit | Compressie | Lossless | Tagging |
| MP3 | Low res | Ja | Nee | Mogelijk |
| AAC | Low res | Ja | Nee | Mogelijk |
| WMA | Low res | Ja | Nee (mogelijk wel!) | Mogelijk |
| OGG (Vorbis) | Low res | Ja | Nee (wel hogere bitrate) | Mogelijk |
| FLAC | Hi res | Ja | Ja | Mogelijk |
| AIFF | Hi res | Nee | Ja | Alleen mogelijk in iTunes |
| WAV | Hi res | Nee | Ja | Niet mogelijk |
DRM
Omdat Apple en Microsoft hun bestanden (kunnen) voorzien van DRM, gaat mijn voorkeur altijd uit voor open standaarden. Ook het gebruik van tags vind ik handig. Dat maakt zoeken veel gemakkelijker. Zeker in grote collecties. Een mogelijk nadeel is wel, dat wanneer je digitale muziekcollectie stevig is gegroeid, het (bijna) ondoenlijk wordt om alle bestanden alsnog te taggen. Al zijn er inmiddels wel wat programma’s die het (semi) automatisch kunnen.
Nuttig?
Ook de toepassing kan bepalend zijn voor welk bestandstype de voorkeur geniet. MP3 bestanden zijn relatief klein en hierdoor kunt u veel bestanden op draagbare spelers opslaan. In een auto heeft een FLAC-bestand geen meerwaarde, de motor en bewegingsruis maken de hoge kwaliteit zinloos. Bovendien ondersteunt nagenoeg geen enkele autoradio met usb-poort flac. Wel wav of mp3, en soms wma.
High-res tot zijn recht
Op een goede installatie komen hi res bestanden pas werkelijk tot hun recht. Doordat harde schijven elk jaar groter worden: we zijn nu al bij 3TB (Terabyte) op één schijf! Tevens worden ze goedkoper. Kortom: compressie is niet nuttig meer… opslag kost immers niets en er is geen tekort. Ga maar na, een album in FLAC 44,1/16 formaat opgeslagen, neemt ongeveer 300 MB in beslag. Dit houdt in dat u op een 2 TB harde schijf afgerond 6.700 mid res albums kunt opslaan!
Het gebruik van een DAC
Een DAC doet het tegenovergestelde van een ADC (analoog naar digitaal converter), namelijk de conversie van het digitale signaal naar analoog. Dit is nodig omdat weergevers (luidsprekers en hoofdtelefoon) alleen analoge signalen aan kunnen. Eéntjes en nulletjes weergeven leidt doorgaans niet tot muziek.
In de loop der tijd is het digitale domein steeds verder in audio geïntegreerd. Waar traditioneel opname en weergave volledig analoog gebeurde, doet men dit nu bijna geheel digitaal; opname, opslag, transport en soms ook bewerking (in de converter).
Centrum van de set
Een dac converteert dus digitale signalen naar een bruikbaar, versterkbaar analoog singaal. En aangezien bijna elk apparaat een digitale uitgang heeft (kijk maar eens achterop een tv, settopbox, cd-loopwerk, pc, et cetera) is de dac met recht het centrum van een moderne set te noemen. En het mooie is: de dac tilt deze bronnen naar een hoger niveau!
Maar waar een DAC het meest tot zijn recht komt is wanneer deze gebruikt wordt in combinatie met een computer of een streamer (omdat deze bronnen hi res materiaal kunnen aanbieden). In het laatste deel zal ik de nadelen van digitaal uitleggen, welke USB modus te prefereren en de positie van de DAC schetsen.
